آنچه از سؤال شما متوجه می‌شوم این است که موضوع درباره بزرگی شکم در حالی است که بقیه اندام‌های بدن متناسب هستند.
علت‌های رایج بزرگ بودن شکم در افراد لاغر
داشتن شکم بیرون‌زده در فردی که به‌طور کلی اندامی لاغر دارد، می‌تواند ناشی از یک یا ترکیبی از عوامل زیر باشد:
چربی موضعی ناحیه شکم
-
برخی افراد به‌صورت ژنتیکی چربی بیشتری در ناحیه شکم ذخیره می‌کنند.
-
عدم تحرک عضلات شکم یا ضعف عضلات مرکزی بدن (core muscles) باعث می‌شود شکم برجسته‌تر دیده شود، حتی اگر مقدار چربی زیاد نباشد.
-
الگوی تغذیه پرکالری یا پرقند، به‌ویژه مصرف نوشابه‌ها و شیرینی‌جات، نقش مهمی دارد.
مشکلات گوارشی
-
نفخ مزمن ناشی از مشکلات گوارشی مانند:
-
سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS)
-
عدم تحمل لاکتوز یا گلوتن (حساسیت‌های غذایی)
-
یبوست مزمن
-
-
این موارد باعث بزرگ شدن شکم و احساس سفتی یا برآمدگی می‌شوند که گاهی بدون درد است ولی مداوم احساس می‌شود.
مشکلات هورمونی
-
عدم تعادل هورمون کورتیزول (هورمون استرس) می‌تواند چربی شکمی را افزایش دهد، حتی در بدن لاغر.
-
بیماری‌هایی مثل تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) در خانم‌ها (در صورت وجود سایر علائم مثل آکنه، موهای زائد، بی‌نظمی پریود)
-
اختلالات تیروئیدی مثل کم‌کاری تیروئید گاهی باعث تجمع چربی یا پف در ناحیه شکم می‌شود (معمولاً با خستگی و افزایش وزن همراه است).
فرم بدن و حالت ایستادن
-
قوز کمر یا انحنای بیش از حد گودی کمر (لوردوزیس) باعث می‌شود شکم بیشتر به جلو بیاید.
-
در این حالت حتی بدون چربی یا نفخ زیاد، شکم بیرون‌زده به نظر می‌رسد.
نکاتی برای تشخیص علت
برای اینکه بفهمید مشکل از چربی است یا گوارشی یا هورمونی، به نکات زیر دقت کنید:
| علامت | احتمال علت |
|---|---|
| شکم نرم و چربی‌دار | چربی موضعی |
| شکم سفت، همراه با صدا یا تغییر در گاز معده | نفخ یا مشکلات گوارشی |
| نوسانات وزن، پریود نامنظم، خستگی، ریزش مو | احتمال مشکلات هورمونی |
| بدون علامت دیگر، ولی شکم با قوس کمر همراه است | مشکل وضعیت بدن |
راهکارهای عملی و توصیه‌ها
اقدامات اولیه‌ای که می‌توانید انجام دهید:
-
تمرینات تقویت‌کننده عضلات شکم و core مانند پلانک، کرانچ، تمرینات پیلاتس یا یوگا
-
افزایش مصرف فیبر غذایی برای بهبود گوارش و کاهش نفخ
-
حذف یا کاهش مواد غذایی نفاخ (مثل حبوبات، کلم، نوشابه، آدامس)
-
آزمایش عدم تحمل لاکتوز یا گلوتن در صورت داشتن علائم گوارشی
-
نوشیدن آب کافی در طول روز و پرهیز از وعده‌های سنگین
بررسی‌های پزشکی توصیه‌شده:
-
سونوگرافی شکم و لگن (برای بررسی وجود چربی احشایی یا مسائل گوارشی/تخمدانی)
-
آزمایش عملکرد تیروئید (TSH، T3، T4)
-
آزمایش هورمون‌های زنانه در صورت بی‌نظمی قاعدگی
-
مشاوره با متخصص گوارش در صورت وجود نفخ شدید یا مداوم
جمع‌بندی
در بدن‌های لاغر هم می‌تواند شکم بیرون‌زده وجود داشته باشد، اما اینکه این بیرون‌زدگی ناشی از چربی، نفخ، ضعف عضلات یا هورمون‌ها باشد، نیاز به بررسی دارد. با توجه به سن شما و اینکه ورزش سبک انجام می‌دهید، احتمال زیاد یا مربوط به عضلات شکم ضعیف و الگوی غذایی نامناسب است یا مشکلات گوارشی خفیف. اگر با اصلاح تغذیه و تقویت عضلات تغییری ایجاد نشد، توصیه می‌شود بررسی‌های تخصصی‌تر انجام دهید.
