آنچه از سؤال شما متوجه شدم این است که موضوع درباره پوسته‌پوسته شدن پوست سر همراه با خارش پس از شست‌وشوی مو است، به‌ویژه در ناحیه فرق سر و پشت گوش.
بررسی دلایل پوسته‌پوسته شدن و خارش پوست سر
پوسته‌پوسته شدن پوست سر می‌تواند علل گوناگونی داشته باشد و لزوماً همیشه ناشی از خشکی پوست نیست. درواقع، گاهی اوقات این علائم می‌توانند به دلیل مشکلات دیگر پوست سر ایجاد شوند که نیازمند مراقبت یا درمان متفاوتی هستند. در ادامه شایع‌ترین علل را بررسی می‌کنم:
خشکی پوست سر
اگر پوست سرتان به‌طور کلی خشک باشد، ممکن است به راحتی پس از شست‌وشو پوسته‌پوسته شود، به‌ویژه در فصول سرد، هنگام استفاده زیاد از سشوار یا شامپوهای قوی. علائم معمول:
-
پوسته‌های سفید، نازک و خشک
-
احساس کشیدگی یا خشکی پوست سر
-
تشدید علائم بعد از دوش گرفتن با آب داغ یا استفاده از شوینده‌های قوی
شوره سر (Dandruff)
شوره می‌تواند به دلیل افزایش فعالیت قارچی به نام مالاسزیا روی پوست سر ایجاد شود. این حالت برخلاف خشکی، ناشی از تولید بیش از حد چربی است. علائم:
-
پوسته‌های سفید تا زردرنگ، چرب و چسبنده
-
خارش نسبتاً شدید
-
اغلب در ناحیه فرق سر، پشت گوش و نزدیک شقیقه‌ها
درماتیت سبورئیک
یکی از دلایل بسیار شایع پوسته‌پوسته شدن همراه با خارش در نواحی چرب پوست مانند فرق سر، پشت گوش و کنار بینی است. علائم:
-
قرمزی پوست
-
پوسته‌های چرب، زرد یا سفید
-
گاهی خارش شدید و التهاب
پسوریازیس پوست سر
یک بیماری مزمن پوستی است که می‌تواند باعث ایجاد لکه‌های پوسته‌دار، ضخیم و نقره‌ای روی پوست سر شود. علائم:
-
پوسته‌ریزی ضخیم، سفید یا نقره‌ای
-
نواحی قرمز و التهابی زیر پوسته‌ها
-
معمولاً گسترده‌تر و ماندگارتر از شوره
واکنش آلرژیک یا تحریک ناشی از محصولات مراقبت مو
گاهی استفاده از شامپوهای حاوی سولفات، پارابن یا عطرهای مصنوعی باعث تحریک پوست سر می‌شود. علائم:
-
خارش و سوزش پوست سر پس از استفاده از محصول
-
پوسته‌ریزی موقت
-
بهبود با قطع مصرف محصول
راهکارهای پیشنهادی و اقدامات عملی
برای مدیریت این وضعیت، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
مراقبت‌های اولیه در خانه
-
از شامپوی ضدشوره ملایم استفاده کنید، مثل شامپوهای حاوی کتوکونازول، پیریتیون زینک، سلنیوم سولفید یا تار ذغال‌سنگ.
-
شست‌وشو را به ۲ تا ۳ بار در هفته کاهش دهید تا پوست سر فرصت بازسازی پیدا کند.
-
از آب داغ برای شست‌وشوی سر پرهیز کنید؛ آب ولرم یا خنک بهتر است.
-
بعد از شست‌وشو پوست سر را به آرامی خشک کنید و از کشیدن حوله یا برس زبر پرهیز کنید.
-
اگر خشکی زیاد دارید، از روغن‌هایی مثل روغن نارگیل یا آرگان به‌صورت ملایم قبل از حمام استفاده کنید (اما نه در درماتیت سبورئیک).
چه زمانی به پزشک مراجعه کنید؟
در موارد زیر حتماً لازم است با متخصص پوست مشورت کنید:
-
اگر پوسته‌ریزی شدید و مداوم است و با اقدامات ساده برطرف نمی‌شود.
-
اگر همراه با خارش شدید، سوزش، بوی نامطبوع یا ریزش مو باشد.
-
اگر علائم در نواحی دیگر پوست (مثل ابرو، اطراف بینی یا پشت گوش) هم ظاهر شده باشد.
جمع‌بندی
با توجه به اینکه پوسته‌ریزی در ناحیه فرق سر و پشت گوش اتفاق می‌افتد و همراه با خارش است، احتمال درماتیت سبورئیک بیشتر از خشکی ساده پوست سر مطرح است، اما بدون معاینه نمی‌توان با قطعیت نظر داد. بهتر است ابتدا شامپوی ضدشوره مناسب استفاده کنید و مراقبت‌های خانگی را رعایت نمایید. اگر بهبودی حاصل نشد، مراجعه به متخصص پوست برای تشخیص دقیق‌تر و درمان اختصاصی ضروری است.
