آنچه از سؤال شما متوجه شدم این است که موضوع درباره‌ی پوشش کامل دندان‌های پایین توسط دندان‌های جلویی فک بالا در هنگام بسته بودن دهان است؛ حالتی که به آن در اصطلاح تخصصی اوربایت عمقی (Deep Overbite) یا دیپ‌بایت گفته می‌شود.
دیپ‌بایت چیست
دیپ‌بایت نوعی ناهنجاری بایت (مال‌اکلوژن) است که در آن دندان‌های جلویی فک بالا بیش از حد معمول روی دندان‌های جلویی فک پایین را می‌پوشانند. در حالت طبیعی، دندان‌های بالایی حدود ۱ تا ۲ میلی‌متر از دندان‌های پایینی را می‌پوشانند، اما در دیپ‌بایت، این هم‌پوشانی می‌تواند به بیش از ۴ میلی‌متر برسد، به‌طوری که دندان‌های پایینی تقریباً یا کاملاً ناپیدا می‌شوند.
علت‌های شایع ایجاد دیپ‌بایت
-
ژنتیک و وراثت (شایع‌ترین علت)
-
اختلال در رشد فک‌ها (به‌خصوص کوچک بودن فک پایین یا رشد بیش از حد دندان‌های جلو)
-
از دست دادن زودهنگام دندان‌های آسیاب که منجر به فرو رفتن دندان‌های جلویی به سمت پایین می‌شود
-
عادات دهانی مانند مکیدن انگشت یا فشار زبان به دندان‌ها
-
ساختار عضلات فک که ممکن است منجر به تمایل فک پایین به عقب رفتن شود
پیامدهای دیپ‌بایت درمان‌نشده
-
تأثیر روی زیبایی چهره: صورت ممکن است حالت فرو رفته یا پیرتر از حالت طبیعی به‌خود بگیرد
-
سایش بیش از حد دندان‌های جلو یا حتی ترک‌خوردگی آن‌ها
-
فشار زیاد روی مفصل فکی گیجگاهی (TMJ) و بروز درد فک یا سردرد
-
آسیب به لثه‌ی پشت دندان‌های بالا یا جلوی دندان‌های پایین
-
ایجاد مشکل در گفتار یا جویدن
راه‌های اصلاح دیپ‌بایت
خوشبختانه، دیپ‌بایت قابل اصلاح است، مخصوصاً اگر به‌موقع تشخیص داده شود. نوع درمان بسته به شدت ناهنجاری، سن بیمار، و وضعیت فک‌ها متفاوت است:
درمان‌های ارتودنسی (رایج‌ترین گزینه)
-
ارتودنسی ثابت (براکت‌های فلزی یا سرامیکی)
با استفاده از براکت‌ها و سیم‌های ارتودنسی، موقعیت دندان‌ها اصلاح می‌شود تا هم‌پوشانی غیرطبیعی برطرف شود. -
الاینرهای شفاف (مثل اینویزالاین)
برای موارد خفیف تا متوسط دیپ‌بایت مناسب هستند. مزیت آن‌ها نامرئی بودن و امکان خارج کردن هنگام غذا خوردن است. -
استفاده از بایت‌پلیت (bite plate)
یک وسیله‌ی ارتودنسی قابل‌برداشت است که در فک بالا قرار می‌گیرد و مانع فرورفتن بیش از حد دندان‌های جلویی می‌شود.
درمان‌های ترکیبی
-
ارتودنسی همراه با جراحی فک
اگر دیپ‌بایت ناشی از اختلاف شدید اسکلتی بین فک بالا و پایین باشد (به‌ویژه در بزرگسالان)، ممکن است نیاز به جراحی فک (ارتوگناتیک) وجود داشته باشد. -
بازسازی دندان‌های از دست‌رفته یا کوتاه‌شده
اگر بخشی از مشکل به‌دلیل افتادن یا سایش دندان‌های عقب باشد، گاهی باید دندان‌ها با روکش یا ایمپلنت بازسازی شوند.
اقدامات عملی که می‌توانید انجام دهید
-
مشاوره با متخصص ارتودنسی: قدم اول و ضروری، مراجعه به یک متخصص ارتودنسی است تا با گرفتن عکس رادیولوژی (پانورامیک و سفالومتری) وضعیت دقیق فک‌ها و دندان‌ها بررسی شود.
-
شروع درمان در سنین مناسب: اگر شما در سنین نوجوانی یا جوانی هستید، درمان راحت‌تر، سریع‌تر و مؤثرتر خواهد بود.
-
پیگیری منظم درمان: حتی اگر مشکل شدید نباشد، پیگیری‌های دوره‌ای باعث جلوگیری از پیشرفت آن می‌شود.
جمع‌بندی
پوشش کامل دندان‌های پایین توسط دندان‌های بالایی، آن‌طور که توصیف کردید، حالت طبیعی نیست و احتمالاً با ناهنجاری دیپ‌بایت مواجه هستید. این مشکل می‌تواند هم از نظر عملکردی و هم از نظر زیبایی چهره تأثیرگذار باشد، اما خوشبختانه راه‌حل‌های درمانی مؤثری برای آن وجود دارد. توصیه اصلی این است که هرچه سریع‌تر توسط متخصص ارتودنسی معاینه شوید تا بهترین روش درمانی برای شما انتخاب شود.
