آنچه از سوال شما متوجه میشوم این است که درباره درمان جای جوشها، بهویژه لکهای قهوهای و اسکارهای فرورفته سوال دارید.
تفاوت لکهای قهوهای و اسکارهای فرورفته
جای جوشها بهطور کلی به دو دسته تقسیم میشوند:
-
لکهای تیره (قهوهای یا قرمز): معمولاً به دلیل التهاب پوست ایجاد میشوند و به آنها "لک پس از التهاب" (PIH) گفته میشود. این نوع لکها بیشتر در پوستهای سبزه دیده میشود و اغلب با گذشت زمان بهبود پیدا میکنند.
-
اسکارهای فرورفته (آتروفیک): ناشی از تخریب بافت کلاژن هستند، و معمولاً به شکل فرو رفتگیهای ریز یا ناهمواریهایی روی پوست ظاهر میشوند. اینها معمولاً ماندگارتر از لکها هستند و نیاز به درمانهای حرفهای دارند.
درمان لکهای قهوهای
برای کاهش یا حذف کامل لکهای قهوهای ناشی از جوش، روشهای زیر موثرند:
مراقبت خانگی
-
ضدآفتاب روزانه با SPF 30 یا بالاتر: بسیار مهم است چون نور آفتاب لکها را تیرهتر میکند.
-
کرمهای لایهبردار یا روشنکننده:
-
حاوی نیاسینامید، آزلائیک اسید، آربوتین یا لیکوریس
-
اسیدهای لایهبردار ملایم مثل AHA (اسید گلیکولیک، لاکتیک)
-
-
رتینوئیدها (با نسخه یا بدون نسخه): کمک به بازسازی پوست و کمرنگ شدن لکها.
درمانهای کلینیکی
-
مزونیدلینگ با مواد روشنکننده
-
لایهبرداری شیمیایی سطحی
-
لیزرهای کمتوان (مانند Q-switched یا IPL)
اکثر لکها با درمانهای مناسب بین ۳ تا ۶ ماه تا حد زیادی محو میشوند، البته اگر بهدرستی و مداوم انجام شود.
درمان اسکارهای فرورفته
این نوع اسکارها معمولاً به درمانهای عمیقتری نیاز دارند و ممکن است بهبودی کامل نداشته باشند، اما میتوان ظاهر آنها را تا حد زیادی بهتر کرد.
روشهای مؤثر
-
میکرونیدلینگ (درماپن یا درمارولر):
-
تحریک تولید کلاژن طبیعی پوست
-
اگر همراه با PRP یا کوکتلهای ترمیمی انجام شود، اثر بهتری دارد.
-
-
سابسیژن (Subcision):
-
مخصوص اسکارهای عمیقتر که پوست به لایه زیرین چسبیده است.
-
-
لیزر فرکشنال (مثل CO2 یا اربیوم):
-
باعث لایهبرداری عمقی و تحریک بازسازی پوست میشود.
-
-
فیلر یا چربی تزریقی:
-
در مواردی که فرو رفتگیها زیاد هستند، تزریق حجم میتواند کمککننده باشد.
-
نکات مهم
-
بیشتر درمانهای اسکار به چند جلسه نیاز دارند (معمولاً بین ۳ تا ۶ جلسه).
-
انتخاب روش به نوع اسکار، رنگ پوست، و بودجه مالی شما بستگی دارد.
-
ترکیب چند روش، مثل میکرونیدلینگ + PRP + لیزر، اغلب بهترین نتیجه را میدهد.
نکات عملی برای شروع
-
به هیچ عنوان درمان را بدون محافظت در برابر آفتاب شروع نکنید.
-
اگر جای جوش شما هم لک دارد و هم فرورفتگی، برنامه درمانی باید ترکیبی باشد.
-
صبور باشید؛ درمان جای جوش روندی تدریجی است.
-
مشورت با پزشک پوست بسیار مهم است تا تشخیص نوع اسکار و اولویت درمان بهدرستی انجام شود.
جمعبندی
درمان کامل لکهای قهوهای ناشی از جوش در بسیاری از موارد ممکن است، مخصوصاً اگر مراقبتهای پوستی را جدی بگیرید. در مورد اسکارهای فرورفته، حذف صددرصدی کمتر اتفاق میافتد، ولی با درمانهای ترکیبی و مداوم میتوان ظاهر پوست را تا حد زیادی بهبود داد. مهمترین نکته، انتخاب صحیح روش درمانی متناسب با نوع پوست و نوع اسکار است، که با کمک پزشک متخصص قابل انجام است.