آنچه از سوال شما متوجه شدم این است که موضوع درباره ایجاد تورم یا برآمدگی غیرعادی در زیر لب پایین، پس از پایان درمان ارتودنسی و نصب فیکس ثابت دندانی است.
بررسی دقیق مشکل شما
با توجه به شرح‌حالتان، به نظر می‌رسد تورمی که در حال حاضر در دو طرف زیر لب پایین احساس می‌کنید (شبیه به وجود دو فندق) بعد از اتمام ارتودنسی و نصب فیکس ثابت نمایان شده است، و از آن زمان تاکنون باقی مانده. از آنجایی که می‌فرمایید به چهره خود دقت زیادی دارید و تا قبل از عمل بلفارو متوجه چنین تغییری نشده بودید، می‌توان احتمال‌های خاصی را در نظر گرفت.
علل احتمالی تورم زیر لب پس از ارتودنسی
چند علت رایج یا محتمل برای تورم دوطرفه‌ی زیر لب پایین شما وجود دارد:
۱. هیپرپلازی یا افزایش حجم غدد بزاقی زیر زبانی یا زیر فکی
-
گاهی به دنبال تحریک مزمن مخاط دهان یا دندان‌ها (مثل فیکس دائمی یا سیم‌های ارتودنسی)، غدد بزاقی زیر فکی یا زیر زبانی دچار تورم یا احتباس ترشحات می‌شوند.
-
این تورم معمولاً نرم، بدون درد و با لمس قابل حرکت است.
-
ممکن است هنگام گرسنگی یا تحریک بزاق (مثل بوی غذا) برجسته‌تر شود.
۲. کیست مخاطی (موکوسل)
-
اگر در ناحیه‌ی زیر لب ضربه یا تحریک تکرارشونده‌ای وجود داشته، ممکن است کیست مخاطی ایجاد شده باشد.
-
این کیست‌ها معمولاً بدون درد و به رنگ متمایل به آبی یا شفاف هستند، و ممکن است گاهی ناپدید شده و مجدداً ظاهر شوند.
۳. واکنش به فیکس دائمی یا فشار دندانی
-
در برخی موارد خاص، فیکس‌های ثابت که پشت دندان‌ها قرار می‌گیرند، می‌توانند باعث اعمال نیرویی خفیف و مزمن روی عضلات اطراف یا بافت‌های نرم شوند.
-
در افرادی که عضلات پرکار صورت (مانند عضله‌ی ذهنی) دارند، ممکن است فشار دندان‌ها یا تماس غیرطبیعی باعث برجستگی عضله یا بافت نرم شود.
۴. تجمع چربی یا لیپوما
-
در برخی موارد نادر، بافت چربی کوچک و خوش‌خیم (لیپوما) در ناحیه زیر لب ایجاد می‌شود.
-
این حالت معمولاً بدون درد است و به آرامی رشد می‌کند.
۵. التهاب مزمن یا فیبروز ناشی از تحریک مداوم
-
استفاده هم‌زمان یا پیاپی از پلاک متحرک و فیکس دائمی ممکن است موجب اصطکاک یا تحریک بافت نرم دهان شده باشد، و واکنش التهابی مزمن ایجاد کرده باشد.
چرا این تورم بعد از ارتودنسی نمایان شده؟
پاسخ به این پرسش بستگی به نوع تورم دارد:
-
اگر علت تورم غددی یا عضلانی باشد، ممکن است به مرور زمان و به دنبال تغییر جایگاه لب یا فرم دندان‌ها نمایان شده باشد.
-
گاهی پس از برداشتن براکت‌های ارتودنسی، تغییرات ظریفی در حالت استراحت لب‌ها و عضلات صورت رخ می‌دهد که ممکن است باعث دیده شدن برجستگی‌هایی شود که قبلاً زیر عضله یا چربی پنهان بوده‌اند.
-
در برخی موارد، این تغییرات در زاویه فک و چیدمان دندان‌ها می‌تواند باعث جلب توجه به ناحیه‌هایی شود که قبلاً کمتر قابل توجه بوده‌اند، حتی بدون اینکه واقعاً حجم جدیدی اضافه شده باشد.
راهکارهای پیشنهادی و مراحل بررسی
برای تشخیص قطعی و درمان مؤثر، این مسیر پیشنهاد می‌شود:
معاینه تخصصی توسط پزشک
-
متخصص جراحی دهان و فک و صورت یا پاتولوژیست دهانی بهترین گزینه برای ارزیابی شماست.
-
ممکن است نیاز به لمس، معاینه داخل دهانی و ارزیابی حرکتی ضایعه باشد.
انجام تصویربرداری (در صورت نیاز)
-
سونوگرافی بافت نرم یا عکس پانورامیک (OPG) در صورت شک به غدد بزاقی یا ناهنجاری ساختاری کمک‌کننده خواهد بود.
اقدامات درمانی وابسته به علت
-
اگر مشکل از غدد بزاقی باشد، در صورت خفیف بودن نیاز به درمان خاصی نیست مگر اینکه دردناک یا مزاحم شود.
-
اگر کیست مخاطی باشد، گاهی خودبه‌خود جذب می‌شود، ولی در صورت باقی ماندن، برداشت جراحی ساده در مطب قابل انجام است.
-
اگر فشار از فیکس دائمی محتمل باشد، می‌توان تنظیم یا حذف فیکس را بررسی کرد.
نکات مراقبتی و توصیه‌های عملی
-
به هیچ عنوان به ناحیه تورم فشار وارد نکنید یا آن را دستکاری نکنید.
-
از خوردن غذاهای بسیار سفت یا تیز خودداری کنید.
-
وضعیت دندان‌ها، فیکس و محل قرارگیری آن را از نظر تحریک به دقت بررسی کنید (ممکن است فیکس پشت دندان باعث اصطکاک با زبان یا مخاط داخلی لب شده باشد).
-
در صورت احساس درد، التهاب، یا بزرگ شدن سریع تورم، سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید.
جمع‌بندی
تورم دوطرفه زیر لب شما پس از ارتودنسی می‌تواند ناشی از غدد بزاقی، تحریک عضلانی، کیست‌های مخاطی یا واکنش به فیکس دائمی باشد. چون این تورم بدون درد و به‌تازگی ظاهر شده، بررسی توسط پزشک فک و صورت ضروری است. راهکار درمانی بسته به علت آن می‌تواند از اقدامات ساده مراقبتی تا مداخله‌ی جراحی مختصر متغیر باشد. برای اطمینان و رفع نگرانی‌تان، معاینه تخصصی توصیه می‌شود.
