آنچه از سوال شما متوجه می‌شوم این است که موضوع درباره واکنش شدید پوستی پس از استفاده از پانژل (PanOxyl Gel) است، به‌ویژه در زمینه‌ای که شما سابقه اگزما نیز دارید.
واکنش پوستی به پانژل چیست
پانژل (PanOxyl) معمولاً حاوی بنزوئیل پراکسید است که یکی از داروهای رایج برای درمان آکنه می‌باشد. این ماده می‌تواند باعث خشکی، تحریک، قرمزی و سوزش پوست شود—به‌ویژه در افرادی که پوست حساس دارند یا سابقه بیماری‌های التهابی مانند اگزما داشته‌اند.
با توجه به توصیف شما که دچار قرمزی، التهاب و واکنش شدید پوستی شده‌اید، احتمال بسیار زیاد وجود دارد که پوست شما به پانژل واکنش تحریکی یا حساسیتی نشان داده است.
چرا این واکنش اتفاق افتاده
ممکن است یکی یا چند مورد از عوامل زیر دخیل باشند:
-
پوست حساس یا مستعد اگزما که به مواد محرک واکنش نشان می‌دهد.
-
استفاده بیش از حد یا در دفعات زیاد از پانژل (مثلاً روزی چند بار).
-
مصرف همزمان با دیگر محصولات پوستی محرک مثل اسید سالیسیلیک، رتینول یا محصولات لایه‌بردار.
-
استفاده روی پوست آسیب‌دیده یا خشک.
-
واکنش آلرژیک نادر به خود بنزوئیل پراکسید یا مواد نگهدارنده داخل ژل.
اقدامات فوری که می‌توانید انجام دهید
برای کاهش التهاب و محافظت از پوست، این اقدامات توصیه می‌شود:
-
بلافاصله مصرف پانژل را متوقف کنید.
-
پوست خود را فقط با آب ولرم و شوینده بسیار ملایم (مثل فیس‌واش بدون سولفات و فاقد عطر) بشویید.
-
از یک مرطوب‌کننده ساده، فاقد عطر و ضد التهاب استفاده کنید (مثلاً محصولات حاوی سرامید یا نیاسینامید ملایم).
-
در صورت خارش یا التهاب زیاد، می‌توانید از یک پماد ضد التهاب ملایم مثل هیدروکورتیزون ۱٪ استفاده کنید (اما نه به صورت طولانی‌مدت و تنها با نظر پزشک).
-
در برابر آفتاب قرار نگیرید و حتماً از ضد آفتاب فیزیکی (minerals) مخصوص پوست حساس استفاده کنید.
-
از مصرف هرگونه محصول لایه‌بردار، ضد جوش، یا دارای اسیدها پرهیز کنید تا زمان بهبودی کامل.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید
در شرایط زیر، مراجعه فوری به پزشک (ترجیحاً متخصص پوست) ضروری است:
-
التهاب و قرمزی در حال گسترش است.
-
پوست دچار تاول یا زخم شده.
-
خارش شدید و خواب‌ربا یا علائم شبه‌اگزمای حاد دیده می‌شود.
-
پوست پوسته‌پوسته می‌شود یا ترشح دارد.
-
سابقه قبلی از واکنش‌های شدید پوستی (مثل درماتیت تماسی یا اگزمای آتوپیک) داشته‌اید.
نکات پیشگیرانه برای آینده
-
همیشه قبل از استفاده از محصولات درمانی جدید، تست پچ (patch test) را روی قسمت کوچکی از پوست انجام دهید.
-
در صورت سابقه اگزما یا پوست فوق‌العاده حساس، با پزشک در میان بگذارید که نیاز به محصولات ملایم‌تر دارید.
-
بهتر است از جایگزین‌هایی استفاده شود که پایه غیرتحریکی دارند، مانند آزلائیک اسید یا نیاسینامید، البته با تجویز پزشک.
جمع‌بندی
با توجه به سابقه اگزمایی که داشته‌اید، واکنش به پانژل قابل انتظار بوده و مصرف آن باید فوراً متوقف شود. بهترین رویکرد در حال حاضر آبرسانی مناسب، حذف محرک‌ها، و درمان ضدالتهاب موضعی با مشورت پزشک است. در صورت شدید شدن علائم یا عدم بهبود طی چند روز، حتماً توسط متخصص پوست ویزیت شوید.
