آنچه از عکس ارسالی و سوال شما متوجه می‌شوم این است که موضوع درباره لکه‌ای قهوه‌ای‌رنگ روی گونه شماست که سال‌هاست وجود دارد و علی‌رغم انجام لیزر، مجدداً بازگشته است.
بررسی کلی ماهیت لک قهوه‌ای مقاوم به درمان
لکی که در تصویر مشاهده می‌شود دارای مشخصاتی است که می‌تواند با چند نوع شایع از اختلالات رنگدانه‌ای پوست در ارتباط باشد، از جمله:
-
ملاسما (Melasma): شایع در زنان میانسال، به‌ویژه پس از مواجهه با آفتاب یا تغییرات هورمونی.
-
لنتیگو (Lentigo): لکه‌های ناشی از افزایش سن و آفتاب، که به آن‌ها "لکه‌های کبدی" یا "sun spots" هم گفته می‌شود.
-
PIH (هایپرپیگمانتاسیون پس از التهاب): در اثر ضربه، زخم یا درمان‌هایی مانند لیزر ممکن است به وجود بیاید.
-
تینه‌آ ورسی‌کالر یا درماتوفیتوزیس (در موارد خاص با لبه مشخص): البته نیاز به ارزیابی بالینی دقیق‌تر دارد.
با توجه به برگشت مجدد پس از لیزر، احتمالاً با نوع مقاوم‌تر و مزمن‌تری از ملاسما یا لنتیگو مواجه هستیم.
چرا لیزر در بعضی موارد مؤثر نیست یا لک برمی‌گردد؟
دلایل بازگشت لک پس از درمان با لیزر می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
-
نور خورشید: حتی تماس کم با نور خورشید می‌تواند باعث فعال شدن ملانوسیت‌ها و بازگشت لک شود.
-
عدم استفاده منظم از ضدآفتاب مناسب.
-
نوع لیزر یا پارامترهای نامناسب.
-
نوع لک مقاوم به لیزر (مانند ملاسما یا لنتیگو مقاوم).
-
ژنتیک و سن.
راهکارهای پیشنهادی برای مدیریت مؤثرتر
اقدامات مراقبتی روزمره
-
استفاده روزانه از ضدآفتاب با SPF حداقل ۵۰ با طیف گسترده (broad-spectrum) حتی در منزل و هوای ابری.
-
پوشش فیزیکی پوست با کلاه و عینک آفتابی.
-
اجتناب از قرارگیری در معرض نور آفتاب در ساعات ۱۰ صبح تا ۴ عصر.
درمان‌های دارویی موضعی
-
کرم‌های ترکیبی شامل:
-
هیدروکینون ۲–۴٪ (در دوره‌های محدود)
-
آزلائیک اسید یا کوجیک اسید
-
رتینوئیدها (مثل ترتینوئین)
-
کورتیکواستروئید خفیف (برای دوره کوتاه با تجویز پزشک)
-
روش‌های کلینیکی مکمل
-
میکرونیدلینگ با داروهای روشن‌کننده یا مزوتراپی
-
لایه‌بردارهای شیمیایی (مثل TCA یا گلیکولیک اسید) با نظارت متخصص
-
لیزر Q-Switched یا پیکوشور (در صورت ارزیابی دقیق نوع لک و پوست)
روش‌های پشتیبانی و تغذیه‌ای
-
مصرف خوراکی‌های غنی از آنتی‌اکسیدان (مثل ویتامین C و E)
-
گاهی مکمل‌هایی مثل گلوتاتیون یا پیگمنت-کنترل با مشورت پزشک
نکات مهم برای جلوگیری از عود لک
-
بعد از هر نوع درمان، مراقبت مداوم و مادام‌العمر از پوست ضروری است.
-
لیزر به تنهایی درمان قطعی نیست؛ بلکه بخشی از یک پروتکل ترکیبی است.
-
پیگیری منظم با پزشک پوست و تنظیم درمان بر اساس پاسخ پوست در هر مرحله، شانس موفقیت را بسیار افزایش می‌دهد.
جمع‌بندی
لکی که در صورت شما دیده می‌شود احتمالاً یک نوع لک مقاوم مانند ملاسما یا لنتیگو است که نیاز به درمان ترکیبی و مراقبت بلندمدت دارد. مهم‌ترین اصل در جلوگیری از عود، محافظت شدید در برابر آفتاب و استفاده از درمان‌های موضعی مناسب است. لیزر در مواردی می‌تواند مفید باشد، اما باید با دقت انتخاب و با سایر روش‌ها ترکیب شود. پیشنهاد میکنم با متخصص پوست مشورت کرده و روند درمانی چندمرحله‌ای را آغاز کنید.
