آنچه از سؤال شما متوجه می‌شوم این است که موضوع درباره‌ی ایجاد فاصله جدید بین دندانها (به‌ویژه دندانهای جلو) است؛ در حالی‌که قبلاً این فاصله وجود نداشته. شما به‌درستی نگران تغییر موقعیت دندانها به مرور زمان هستید و می‌خواهید بدانید علت ایجاد این فاصله‌ها چیست و آیا نیاز به درمان دارد.
چرا بین دندانها به مرور زمان فاصله می‌افتد؟
ایجاد فضا یا شکاف بین دندانها (به‌ویژه دندانهای قدامی یا جلویی)، ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد که گاهی تدریجی و بدون درد هستند، ولی در نهایت می‌توانند روی زیبایی لبخند، نحوه گاز زدن، و سلامت لثه‌ها اثر بگذارند.
دلایل شایع ایجاد فاصله بین دندانها در طول زمان
1. تحلیل لثه و استخوان (Periodontal Disease)
-
بیماری لثه یکی از اصلی‌ترین دلایل جدا شدن دندان‌هاست.
-
لثه‌ها تحلیل می‌روند و استخوان نگهدارنده دندانها کاهش پیدا میکند.
-
دندانها به‌تدریج لق و متحرک می‌شوند و از هم فاصله می‌گیرند.
2. فشارهای ناهماهنگ فکی یا دندانی
-
وجود فشارهای غیرمتقارن هنگام جویدن یا بلعیدن (مثل دندان‌قروچه یا براکسیسم)
-
فشار زبان به دندانها (Tongue Thrusting)
-
مکیدن لب یا مداد و عادت‌های دهانی
3. از دست دادن دندانهای عقبی (Molars)
-
وقتی دندانهای عقبی کشیده می‌شوند یا کار نمی‌کنند، فشار به دندانهای جلویی منتقل شده و آنها را از هم جدا میکند.
4. حرکت دندانها با افزایش سن
-
دندانها در طول زمان، تمایل طبیعی به حرکت به سمت جلو یا چرخش دارند.
-
بافت‌های نگهدارنده در سنین بالاتر شل‌تر شده و دندانها جابه‌جا می‌شوند.
5. وجود فرنوم لب بزرگ یا پایین‌آمده
-
بافت اضافه یا ضخیم در بین دندانهای جلویی بالا (فِرنوم) می‌تواند باعث فاصله‌افتادگی شود یا آن را تشدید کند.
6. عدم استفاده از نگهدارنده ارتودنسی (ریتینر)
-
اگر در گذشته ارتودنسی کرده‌اید و از نگهدارنده استفاده نکرده‌اید، دندانها ممکن است به وضعیت قبلی برگردند و فاصله پیدا کنند.
7. ژنتیک و فرم طبیعی فک
-
برخی افراد به‌طور ژنتیکی مستعد فواصل دندانی هستند که در برخی سنین بروز میکند.
آیا این فاصله نگران‌کننده است؟
-
اگر فقط زیبایی برایتان مهم است و تحلیل لثه یا مشکل جویدن وجود ندارد، ممکن است فقط نیاز به درمان زیبایی داشته باشید.
-
اما اگر فاصله‌افتادن با علائمی مثل خونریزی لثه، بوی بد دهان، یا لق شدن دندانها همراه باشد، احتمال وجود بیماری لثه وجود دارد و باید جدی گرفته شود.
راهکارهای درمان فاصله دندانی
بسته به علت اصلی، روش‌های درمان متفاوت است:
اگر علت، بیماری لثه باشد:
-
جرم‌گیری عمقی، درمان لثه و تثبیت موقعیت دندانها
اگر فاصله‌ها جزئی و زیبایی‌محور باشند:
-
کامپوزیت ونیر یا لمینت برای بستن فاصله‌ها
-
ارتودنسی سریع یا شفاف (مثل اینویزالاین)
اگر فشارهای دهانی عامل باشد:
-
درمان اختلال فکی، اصلاح عادات دهانی، یا استفاده از گارد شبانه
اگر قبلاً ارتودنسی کرده‌اید:
-
استفاده مجدد از ریتینر سفارشی یا ارتودنسی مجدد در موارد پیشرفته
چه کاری باید انجام دهید؟
-
برای تشخیص علت دقیق، ویزیت نزد دندانپزشک عمومی یا متخصص لثه (پریودنتیست) ضروری است.
-
معمولاً نیاز به عکس‌برداری پانورامیک یا پری‌آپیکال برای ارزیابی استخوان، لثه و ریشه دندانها وجود دارد.
-
هرچه زودتر علت فاصله مشخص شود، درمان ساده‌تر، سریع‌تر و کم‌هزینه‌تر خواهد بود.
جمع‌بندی نهایی
-
فاصله افتادن بین دندانها در بزرگسالی می‌تواند ناشی از بیماری لثه، فشارهای ناهماهنگ، تحلیل استخوان یا تغییرات وابسته به سن باشد.
-
این وضعیت ممکن است نشانه‌ای از مشکل پنهان در سلامت لثه یا دندان باشد، و نه فقط یک مسئله زیبایی.
-
تشخیص زودهنگام، از بین رفتن استخوان و لق شدن دندانها را پیشگیری میکند.
-
با مراجعه به دندانپزشک، می‌توانید هم علت را شناسایی کنید و هم مناسب‌ترین راه بستن فاصله را انتخاب نمایید.
