پس از انجام عمل پروتز باسن، برخی افراد به دلایل مختلف نیاز پیدا میکنند که پروتز را بردارند یا تعویض کنند. این تصمیم میتواند به دلیل عوارض، عدم رضایت از فرم باسن، تغییر سلیقه زیبایی، یا توصیه پزشک باشد.
معرفی کوتاه
عمل پروتز باسن یکی از روشهای محبوب برای فرمدهی و افزایش حجم باسن است؛ اما مانند هر عمل زیبایی دیگر، ممکن است نیاز به برداشتن یا تعویض پروتز به وجود بیاید. عمل برداشتن پروتز باسن یک جراحی تخصصی است که باید توسط جراح پلاستیک باتجربه انجام شود تا کمترین عوارض و بهترین نتیجه حاصل شود. در ادامه همه نکات مهم برای تصمیمگیری آگاهانه را خواهیم گفت.
دوره نقاهت بعد از برداشتن پروتز باسن معمولاً کوتاهتر و راحتتر از عمل کاشت پروتز است، اما بهدلیل تغییراتی که در بافت ایجاد شده، رعایت چند نکته کلیدی برای جلوگیری از افتادگی، کاهش تورم و رسیدن به فرم یکنواخت ضروری است. در روزهای اول، بدن درگیر ترمیم بافتهای داخلی است و طبیعی است که ناحیه تا چند روز احساس درد خفیف، سنگینی یا تورم داشته باشد. معمولاً در هفته اول باید زمان نشستن را محدود کنید، زیرا فشار مستقیم روی ناحیه باسن میتواند روند بهبود را کند کند. بهترین حالت این است که بیشتر زمان استراحت را در وضعیت خوابیده به شکم یا پهلو بگذرانید تا فشار از روی محل جراحی برداشته شود.
در دو هفته ابتدایی، مصرف منظم داروهای تجویزشده، استفاده از گن فشاری مخصوص و رعایت بهداشت بخیهها نقش مهمی در جلوگیری از عفونت و تسریع ترمیم دارد. بسیاری از بیماران تصور میکنند چون پروتز خارج شده، فشار روی بافت کم شده و میتوانند سریعتر به فعالیتهای روزمره برگردند، اما حقیقت این است که بافت باسن در این مرحله حساستر از حالت طبیعی است و باید اجازه داد کپسولها و پوست به آرامی جمع شوند. معمولاً از هفته سوم میتوان فعالیتهای سبک مثل راهرفتن طولانیتر یا کارهای روزانه بدون فشار شدید را آغاز کرد، اما هرگونه ورزش سنگین، اسکوات، دوچرخهسواری یا تمرینهایی که باسن را درگیر میکند باید با تایید جراح و چند هفته دیرتر انجام شود.
اگر همزمان با برداشتن پروتز، تزریق چربی انجام شده باشد، محدودیتها کمی بیشتر است. در این شرایط باید هرگونه فشاری که ممکن است حجم چربی را کاهش دهد به حداقل برسد. معمولاً فرد باید به مدت چند هفته با دقت بیشتری مراقب باشد تا فرم باسن تثبیت شود. تورم ممکن است بین چهار تا هشت هفته ادامه داشته باشد و نتیجه نهایی معمولاً بعد از سه ماه قابل مشاهده است. رعایت سبک زندگی سالم، مصرف آب کافی، کاهش مصرف نمک و پرهیز از دخانیات به ترمیم بهتر کمک میکند و باعث میشود فرم نهایی باسن یکنواختتر و طبیعیتر دیده شود.
در مجموع، دوران نقاهت پس از خروج پروتز یک مرحله حساس اما قابلکنترل است. هرچه همکاری بیمار بیشتر باشد و نکات گفتهشده با دقت رعایت شود، احتمال افتادگی، عدم تقارن یا نیاز به جراحی ترمیمی کاهش مییابد. این دوره فرصتی است برای بازگشت تدریجی بدن به فرم طبیعی و آمادهسازی برای نتیجهای پایدار و مطمئن.
تشخیص اینکه آیا زمان برداشتن پروتز باسن فرا رسیده یا خیر، فقط با احساس ناخوشایند یا نارضایتی ظاهری مشخص نمیشود؛ بلکه مجموعهای از علائم هشداردهنده وجود دارد که نشان میدهد ادامه نگهداشتن پروتز میتواند برای بافت، عضله یا حتی سلامت عمومی خطرآفرین باشد. اولین نشانه مهم، درد مداوم یا رو به افزایش است؛ دردی که پس از چند ماه از بین نرفته و هنگام نشستن، راهرفتن یا ورزش شدیدتر میشود، میتواند نشاندهنده جابهجایی، فشار بیش از حد بر عضله، یا التهاب کپسولی باشد. اگر درد بهصورت ضرباندار یا همراه با احساس گرمی باشد، احتمال عفونت نیز مطرح است و باید سریع بررسی شود.
یکی از نشانههای واضح دیگر، تغییر شکل ظاهری باسن است. اگر حس میکنید یکی از پروتزها پایینتر قرار گرفته، برجستگی غیرطبیعی در یک سمت ایجاد شده یا فرم باسن هنگام نشستن تغییر میکند، ممکن است پروتز چرخیده یا جابهجا شده باشد. این جابهجایی معمولاً خودبهخود اصلاح نمیشود و در بسیاری از موارد تنها راه حل، برداشتن یا ترمیم تخصصی است. عدم تقارن ناگهانی نیز یکی از نشانههای جدی است، بهخصوص اگر همراه با تورم یا کاهش حجم در یک سمت باشد.
تورم طولانیمدت، قرمزی مداوم، ترشح از محل بخیه یا احساس فشار داخلی از دیگر علائمی هستند که میتوانند نشاندهنده التهاب کپسولی یا عفونت باشند. وجود تجمع مایع (سروم) در اطراف پروتز هم میتواند باعث احساس حرکت اضافی یا صدای خفیف هنگام فشار شود. این حالت اگر تکرار شود یا حجم مایع زیاد باشد، معمولاً نیاز به تخلیه یا برداشتن پروتز پیدا میکند.
گروهی از بیماران نیز بدون درد یا التهاب، از افت کیفیت پوست و شل شدن بافت شکایت دارند. اگر پروتز برای مدت طولانی در باسن بوده یا سایز آن بزرگ بوده باشد، پوست ممکن است استحکام خود را از دست بدهد و فرم باسن غیرطبیعی دیده شود. در این شرایط، خارج کردن پروتز و انجام یک روش ترمیمی مثل تزریق چربی میتواند بهترین انتخاب باشد.
در نهایت، اگر حس بیاعتمادی نسبت به نتیجه، نارضایتی مداوم، یا احساس مصنوعی بودن شدید دارید، اینها هم میتوانند نشانههایی باشند که باید جدی گرفته شوند. بسیاری از بیماران با وجود نبودِ درد، به دلیل تغییر سبک زندگی یا نیاز به فرم طبیعیتر، تصمیم به خروج پروتز میگیرند؛ تصمیمی که اگر درست مدیریت شود، نتیجهای کاملاً رضایتبخش دارد.
اگر هرکدام از این علائم را تجربه میکنید، بهترین کار مراجعه به جراح متخصص و انجام بررسیهای تصویری مثل سونوگرافی یا MRI است تا وضعیت پروتز دقیقاً مشخص شود و طبق شرایط واقعی، تصمیمگیری شود.
آمادهسازی درست قبل از برداشتن پروتز باسن نقش مهمی در کاهش عوارض و رسیدن به نتیجهای پایدار و قابلپیشبینی دارد. در این مرحله، بدن باید در بهترین وضعیت ممکن قرار بگیرد تا جراحی کمخطرتر، دوره نقاهت کوتاهتر و فرم نهایی باسن طبیعیتر شود. اولین قدم، انجام ارزیابی دقیق پزشکی است. معمولاً جراح قبل از عمل، آزمایش خون کامل، بررسی وضعیت انعقاد، سونوگرافی یا MRI باسن را درخواست میکند تا جای دقیق پروتز، میزان چسبندگی و وجود احتمال التهاب مشخص شود. اگر سابقه بیماریهایی مانند مشکلات تیروئید، دیابت، بیماریهای خودایمنی یا مصرف داروهای خاص دارید، باید آن را شفاف مطرح کنید تا برنامهریزی صحیحتری انجام شود.
در مرحله دوم، لازم است مصرف دخانیات حداقل دو هفته قبل از عمل قطع شود. نیکوتین باعث تنگی عروق و اختلال در خونرسانی میشود و میتواند روند ترمیم را کند و احتمال نکروز یا اسکار را افزایش دهد. اگر پروتز مدت طولانی در باسن بوده یا نیاز به چربیگذاری همزمان وجود داشته باشد، قطع سیگار اهمیت بیشتری پیدا میکند. افرادی که آسپرین، وارفارین، ایبوپروفن، مکملهای رقیقکننده خون یا داروهای گیاهی مانند جینکو مصرف میکنند باید با هماهنگی پزشک آنها را برای مدتی کنار بگذارند تا خطر خونریزی کاهش یابد.
یکی دیگر از مراقبتهای مهم، ثبات وزن است. تغییرات شدید وزن در هفتههای نزدیک به عمل میتواند کیفیت بافت و میزان افتادگی پس از خروج پروتز را تحت تأثیر قرار دهد. بهتر است چند هفته قبل از عمل رژیمهای سخت، روزهگرفتن طولانی یا فعالیتهای ورزشی سنگین را کنار بگذارید و بدن را در وضعیت پایدار نگه دارید.
در این دوره لازم است برنامهریزی برای دوران نقاهت نیز انجام شود. تهیه گن مناسب، تنظیم محیط خواب برای جلوگیری از فشار روی باسن و هماهنگی با یک همراه برای ۲۴ ساعت اول پس از عمل اهمیت زیادی دارد. افرادی که نگهداری از کودک یا کار فیزیکی سنگین دارند باید زمانبندی مناسبی برای استراحت تعیین کنند.
در نهایت، بهتر است حداقل یک هفته قبل از جراحی مصرف نمک را کاهش دهید، آب بیشتری بنوشید و خواب کافی داشته باشید تا تورم اولیه پس از عمل کمتر شود. رعایت این نکات ساده اما حیاتی، باعث میشود خروج پروتز با کمترین ریسک و بیشترین کیفیت انجام شود و بدن آماده یک ترمیم سریع و نتیجهای طبیعی و یکنواخت باشد.
انتخاب جراح یکی از مهمترین مراحل است، زیرا خروج پروتز برخلاف تصور عمومی، گاهی حساستر از کارگذاری آن است.
برای انتخاب درست، ابتدا باید جراحی را پیدا کنید که تجربه مستقیم در «برداشتن پروتز» داشته باشد، نه فقط در «کاشت پروتز». بررسی نمونهکارهای قبل و بعد، میزان اصلاح فرم پس از خروج، و مهارت او در روشهای تکمیلی مثل تزریق چربی اهمیت زیادی دارد.
نکته مهم دیگر، توضیح شفاف جراح درباره محدودیتها و نتایج احتمالی است. جراحی که بدون ارزیابی دقیق وعده نتیجه ایدهآل بدهد، مسئولیتپذیری کافی ندارد. همچنین بهتر است جلسه حضوری مشاوره داشته باشید تا کیفیت بافت، انعطاف پوست و محل دقیق پروتز بررسی شود.
برداشتن پروتز باسن و تعویض آن دو رویکرد متفاوت در جراحیهای ترمیمی و زیبایی باسن هستند که هرکدام با هدف خاصی انجام میشوند. در روش برداشتن پروتز، جراح ایمپلنت قدیمی را خارج میکند و باسن را بدون پروتز باقی میگذارد. این تصمیم معمولاً زمانی گرفته میشود که بیمار از ظاهر فعلی ناراضی باشد، درد یا فشار مزمن داشته باشد، پروتز دچار جابهجایی یا چرخش شده باشد، بدن نسبت به آن واکنش نشان داده باشد یا به دلیل عفونت و مشکلات بافتی ادامه نگهداشتن پروتز امکانپذیر نباشد. گاهی اوقات هم بیمار صرفاً دیگر تمایلی به داشتن باسن حجیم ندارد و ترجیح میدهد فرم طبیعیتری داشته باشد.
تعویض پروتز اما حالتی است که در آن جراح پس از خارج کردن ایمپلنت قبلی، یک پروتز جدید با اندازه، فرم یا جنس مناسبتر در جای آن قرار میدهد. این روش زمانی انتخاب میشود که بیمار همچنان مایل به داشتن باسن برجسته باشد اما از سایز یا فرم فعلی رضایت نداشته باشد یا پروتز گذشته عمر خود را کرده باشد و نیاز به جایگزینی داشته باشد. در برخی موارد نیز پروتز به دلیل فشار بافتی، نازکی عضلات یا سفتی کپسول نیازمند اصلاح است، اما به جای برداشتن کامل، تعویض آن انتخاب منطقیتری است.
از نظر تکنیک جراحی، برداشتن پروتز معمولاً سادهتر است زیرا تنها نیاز به باز کردن برش قبلی، دسترسی به جیب پروتز و خارجکردن آن دارد. اگر کپسول اطراف پروتز ضخیم یا دردناک باشد ممکن است کپسولبرداری نیز انجام شود و جراح معمولاً جیب خالیشده را جمع میکند تا از ایجاد فرورفتگی جلوگیری شود. اما در تعویض پروتز شرایط پیچیدهتر است، زیرا علاوه بر خارج کردن ایمپلنت قبلی، باید جیب پروتز اصلاح شود؛ گاهی بزرگتر، کوچکتر یا بازطراحی میشود تا پروتز جدید در موقعیت ایدهآل قرار گیرد. در این روش دقت بیشتری لازم است چون جراح باید همزمان مشکلات پروتز قدیمی را اصلاح کرده و پروتز جدید را طوری قرار دهد که فرم نهایی باسن طبیعی و متقارن باشد.
نتیجه ظاهری این دو روش نیز کاملاً متفاوت است. در برداشتن پروتز، حجم باسن کاهش مییابد و بسته به شرایط پوست و بافت نرم ممکن است افتادگی یا کمی عدم تقارن ایجاد شود. این موضوع بیشتر در افرادی دیده میشود که مدت طولانی پروتز بزرگ داشتهاند یا پوست آنها قدرت الاستیسیته کمی دارد. البته این تغییرات در بسیاری از موارد با تزریق چربی همزمان یا انجام لیفت باسن اصلاح میشود و نتیجه طبیعی و هماهنگی ایجاد میکند. در تعویض پروتز اما هدف دقیقاً حفظ یا بهبود حجم و فرم باسن است؛ بنابراین شکل نهایی باسن معمولاً گردتر، پرتر و متقارنتر میشود و بیمار ظاهر مطلوبتری نسبت به قبل به دست میآورد.
از نظر درد و دوران نقاهت، برداشتن پروتز بهطور معمول سبکتر است و مدت کوتاهتری نیاز به مراقبت دارد، زیرا بافت باسن پس از خروج پروتز تحت فشار قرار نمیگیرد و التهاب کمتری ایجاد میشود. در این حالت بیمار سریعتر میتواند بنشیند و فعالیتهای روزانه را از سر بگیرد. اما در تعویض پروتز، به دلیل قرارگیری ایمپلنت جدید و نیاز به تثبیت آن در جیب تازه اصلاحشده، درد و ورم بیشتر است و بیمار باید مدت طولانیتری از نشستن طولانی یا فشار مستقیم روی باسن خودداری کند. دوران نقاهت در این روش معمولاً چند هفته طولانیتر است.
از نظر ماندگاری نتیجه نیز تفاوتهایی وجود دارد. برداشتن پروتز نتیجهای دائمی ایجاد میکند، هرچند ممکن است بیمار برای بهبود فرم نهایی نیاز به روشهای تکمیلی مانند لیفت یا تزریق چربی داشته باشد. اما تعویض پروتز وابسته به طول عمر ایمپلنت جدید است که بسته به نوع و کیفیت آن معمولاً بین شش تا پانزده سال دوام دارد و ممکن است پس از این مدت دوباره نیاز به ترمیم داشته باشد.
عوارض هر دو روش شباهتهایی دارند اما از نظر شدت متفاوتاند. در برداشتن پروتز احتمال تجمع مایع، افتادگی پوست یا ایجاد گودی بیشتر است، مخصوصاً اگر پوست کشسانی کمی داشته باشد. در تعویض پروتز، احتمال عفونت، جابهجایی پروتز جدید، چرخش یا ایجاد کپسول سفت بیشتر است زیرا در این روش جسم خارجی جدید وارد بدن میشود و بدن باید دوباره با آن سازگار شود.
در نهایت، انتخاب بین برداشتن و تعویض پروتز کاملاً بستگی به هدف زیباییشناختی بیمار، شرایط پروتز فعلی، کیفیت پوست و عضلات باسن و همچنین عوامل فنی تشخیص دادهشده توسط جراح دارد. اگر بیمار تمایل به داشتن باسن طبیعیتری دارد یا به دلیل مشکلات پزشکی نمیتواند پروتز جدید دریافت کند، برداشتن کامل انتخاب بهتر و ایمنتری است. اما اگر فرد همچنان ظاهر حجیم و برجسته باسن را میخواهد و مشکل اصلی فقط به پروتز قبلی مربوط میشود، تعویض آن معمولاً بهترین گزینه است و میتواند نتیجهای متقارنتر، خوشفرمتر و پایدارتر ایجاد کند.
هزینه برداشتن پروتز باسن در ایران بسته به شرایط فردی بیمار و پیچیدگی جراحی میتواند متغیر باشد، اما معمولاً نسبت به جراحیهای زیبایی باسن مانند تعویض پروتز یا تزریق چربی هزینه کمتری دارد، زیرا نیاز به خرید پروتز جدید وجود ندارد و مدت زمان عمل نیز در بیشتر موارد کوتاهتر است. با این حال، تعیین یک عدد ثابت برای تمامی بیماران امکانپذیر نیست، زیرا وضعیت پروتز فعلی، نوع عوارض احتمالی و تکنیکی که جراح باید بهکار ببرد همگی در قیمت نهایی تأثیر دارند.
اولین عامل مؤثر بر هزینه، دستمزد جراح پلاستیک است. جراحانی که تجربه بیشتری در جراحیهای باسن دارند و سالها روی این حوزه کار کردهاند، معمولاً هزینه بالاتری دریافت میکنند، زیرا پیچیدگی این عمل و حساسیت ناحیه باسن ایجاب میکند فردی کار را انجام دهد که تسلط کافی بر تکنیکهای ظریف برداشتن پروتز و ترمیم بافتها داشته باشد. انتخاب جراحی با مهارت بالا نه تنها نتیجه زیبایی بهتری ایجاد میکند، بلکه احتمال عوارض بعدی را نیز کاهش میدهد و در نهایت برای بیمار مقرونبهصرفهتر خواهد بود.
محل انجام جراحی نیز از دیگر عوامل مهمی است که بر هزینه تأثیر میگذارد. انجام عمل در بیمارستانهای خصوصی شناختهشده یا کلینیکهای مجهز، به دلیل استفاده از تجهیزات استاندارد، اتاق عمل مناسب و حضور تیم بیهوشی حرفهای، هزینه بیشتری نسبت به مراکز کوچک و کمتجربه دارد. با وجود تفاوت قیمت، انجام این عمل در مراکز مجهز توصیه میشود، زیرا برداشتن پروتز باسن گاهی با عوارضی مانند عفونت، چسبندگیهای شدید یا کپسولهای سفت همراه است و وجود امکانات کامل در اتاق عمل اهمیت زیادی دارد.
نوع بیهوشی و وضعیت بیمار نیز در هزینه نهایی نقش دارند. این عمل معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام میشود و حضور متخصص بیهوشی مجرب برای حفظ ایمنی بیمار ضروری است. در بیمارانی که سابقه بیماری یا مشکلات خاص دارند، مراقبتهای بیشتری نیاز است و ممکن است هزینه بیهوشی اندکی افزایش پیدا کند.
شرایط پروتز فعلی یکی دیگر از فاکتورهای تعیینکننده قیمت است. اگر پروتز سالم باشد و در موقعیت طبیعی قرار گرفته باشد، خارج کردن آن نسبتاً ساده است. اما در مواردی که پروتز چرخیده، جابهجا شده، دچار پارگی، عفونت یا واکنش التهابی شده باشد، روند جراحی پیچیدهتر میشود. عضله ممکن است آسیبدیده باشد، کپسول اطراف پروتز میتواند ضخیم و سفت شده باشد یا بافتها به یکدیگر چسبیده باشند. در چنین شرایطی زمان عمل طولانیتر شده و هزینه نیز افزایش مییابد.
برداشتن پروتز باسن میتواند تغییرات قابل توجهی در شکل کلی بدن، تناسب اندام و قوسهای طبیعی آن ایجاد کند. این تغییرات بسته به اندازه پروتز قبلی، مدتزمانی که در بدن قرار داشته، کیفیت پوست و میزان بافت چربی و عضله هر فرد میتواند متفاوت باشد. برای برخی افراد، خروج پروتز باعث بازگشت به فرم اولیه و طبیعی باسن میشود؛ فرمی که شاید از نظر آنها متناسبتر و سادهتر باشد. اما برای افرادی که مدت زیادی پروتز بزرگ داشتهاند یا پوستشان در طول زمان کشیده شده است، تغییرات میتواند محسوستر باشد و نیاز به زمان یا اقدامات تکمیلی داشته باشد.
زمانی که پروتز از بدن خارج میشود، اولین تغییری که مشاهده میشود کاهش حجم باسن و از بین رفتن برجستگی مصنوعی آن است. قوسی که پروتز ایجاد میکرد، باعث میشد بخش پایینی کمر خط باریکتری داشته باشد و باسن حالت گرد و برآمدهتری نشان دهد. پس از برداشتن ایمپلنت، این برجستگی کاهش مییابد و بدن به خطوط طبیعی خود نزدیکتر میشود. برای برخی افراد، این تغییر احساس سبکتر شدن، طبیعیتر شدن فرم بدن و راحتی در لباس پوشیدن را ایجاد میکند، اما برای عدهای دیگر ممکن است کوچک شدن باسن فراتر از حد انتظار باشد و بههمریختن تناسب میان کمر، باسن و رانها را تجربه کنند.
یکی دیگر از تأثیرات قابل توجه مربوط به پوست ناحیه باسن است. اگر پروتز سالها در بدن مانده باشد و بهویژه اگر اندازه آن بزرگ بوده باشد، پوست ممکن است توانایی جمع شدن سریع را نداشته باشد. این موضوع میتواند باعث کمی افتادگی یا شل شدن پوست شود، بهخصوص در افرادی که حجم چربی و عضله در ناحیه باسن کم است. با این حال، در بسیاری از بیماران با گذشت زمان و بهبود بافتها، بخشی از این افتادگی کمتر میشود و فرم باسن حالت طبیعیتری پیدا میکند.
در برخی افراد، بعد از برداشتن پروتز تغییراتی در فرم کلی بدن دیده میشود که بیش از آنکه به باسن مربوط باشد، به تناسب میان بالاتنه و پایینتنه برمیگردد. باسن کوچکتر ممکن است باعث شود رانها یا پهلوها بیشتر به چشم بیایند و حالت کلی اندام کمی تغییر کند. گاهی همین عدم تناسب باعث میشود برخی افراد به فکر روشهای تکمیلی مانند تزریق چربی به باسن، لیفت باسن یا فرمدهی با ورزش بیفتند. نکته مهم این است که خروج پروتز ممکن است زاویه کمر به باسن را نیز تغییر دهد و این زاویه، یکی از مهمترین عناصر زیباییشناسی در تناسب اندام محسوب میشود.
عضلات باسن هم تحت تأثیر قرار میگیرند، بهخصوص اگر پروتز درون عضله قرار داده شده باشد. خارج شدن پروتز از لایههای عمقی میتواند در ابتدا باعث احساس ضعف، کمی کاهش حجم عضله یا تغییر شکل موقت باسن شود. با این حال، با گذشت زمان و انجام تمرینات مناسب، فرم عضلات دوباره بهبود پیدا میکند. بسیاری از بیماران گزارش میکنند که بعد از مدتی ورزش، باسنشان فرمی نزدیک به حالت طبیعی مییابد و این نتیجه معمولاً پایدارتر و هماهنگتر از فرم پروتزی است.
نکته دیگری که باید به آن توجه کرد این است که برداشتن پروتز ممکن است روی اعتمادبهنفس فرد در کوتاهمدت اثر بگذارد. تغییر ناگهانی حجم و فرم باسن میتواند باعث شود فرد در لباسها یا در نگاه کلی به اندام خود احساس متفاوتی داشته باشد. اما اغلب پس از چند هفته که ورم کاهش پیدا میکند و بافتها جا میافتند، فرم بدن متعادلتر و طبیعیتر به نظر میرسد و بسیاری از افراد از نتیجه نهایی رضایت بیشتری دارند، بهخصوص اگر پیش از عمل از جابهجایی، درد یا مشکلات ناشی از پروتز رنج میبردند.
در نهایت، تأثیر برداشتن پروتز باسن بر فرم بدن ترکیبی از عوامل آناتومیکی، شرایط بافتی، مهارت جراح و مراقبتهای بعد از عمل است. اگرچه کاهش حجم باسن و تغییر شکل اولیه طبیعی است، با گذشت زمان فرم نهایی اغلب متعادل و هماهنگ میشود. همچنین وجود روشهای کمکی مانند تزریق چربی، لیفت پوست، ورزشهای فرمدهنده و مراقبتهای پوستی، امکان رسیدن به شکلی زیبا، طبیعی و متناسبتر را فراهم میکند. این تغییر برای بسیاری از افراد نهتنها از نظر ظاهری بلکه از نظر احساس راحتی، سلامت بافتها و کیفیت زندگی تجربهای مثبت به شمار میآید.
برداشتن پروتز باسن میتواند به دلایل گوناگونی انجام شود و در بسیاری از بیماران این دلایل همزمان وجود دارد. گاهی پروتز با گذشت زمان جابهجا میشود یا میچرخد و فرم طبیعی باسن را از بین میبرد. این تغییر موقعیت یکی از شایعترین دلایل مراجعه برای برداشتن پروتز است. در برخی بیماران عفونت بافت اطراف پروتز اتفاق میافتد و زمانی که این عفونت به درمان دارویی پاسخ ندهد، جراح ناچار است ایمپلنت را خارج کند. گروه دیگری از افراد با درد مزمن، فشار و احساس ناراحتی مداوم مواجه میشوند و تنها راه رهایی از این درد، برداشتن پروتز است. برخی بیماران نیز از فرم، اندازه یا ظاهر مصنوعی باسن راضی نیستند و ترجیح میدهند پروتز را بهطور کامل بردارند یا در صورت تمایل، آن را با مدل مناسبتری جایگزین کنند. در موارد دیگری بدن به پروتز واکنش نشان میدهد و بافت اطراف آن سفت و فشرده میشود که این پدیده باعث درد، بدشکلی و تغییر فرم باسن میشود. در نهایت، پارگی یا آسیبدیدگی خود پروتز هم اگرچه بهندرت رخ میدهد، اما زمانی که اتفاق بیفتد معمولاً خارجکردن پروتز اجتنابناپذیر است.
عمل برداشتن پروتز معمولاً با بیهوشی عمومی انجام میشود و بسته به شرایط بیمار یک تا دو ساعت طول میکشد. روند جراحی چند مرحله دارد. نخست جراح وضعیت باسن، جای برش قبلی، موقعیت پروتز و وضعیت کپسول اطراف آن را بررسی میکند. سپس در اکثر موارد برای جلوگیری از ایجاد جای زخم جدید از همان برش قبلی وارد میشود. در مرحله بعد پروتز بهصورت کنترلشده و با دقت از جیب عضلانی یا زیرفاشیا خارج میشود. اگر بافت اطراف پروتز سفت شده باشد یا کپسول ضخیم ایجاد شده باشد، جراح ممکن است تصمیم بگیرد کپسول را نیز خارج کند. سپس محل جراحی بهطور کامل شستوشو میشود تا احتمال عفونت کاهش یابد. پس از خارجکردن پروتز، جراح جیب آن را میبندد تا فضای خالی باعث ایجاد گودی نشود و در نهایت اگر لازم باشد درن قرار داده میشود تا از تجمع مایع جلوگیری شود.
یکی از نگرانیهای شایع بیماران این است که آیا پس از برداشتن پروتز، باسن دچار بدشکلی یا افتادگی میشود یا خیر. میزان این تغییرات به عواملی مانند مدتزمانی که پروتز در بدن بوده، اندازه پروتز، محل قرارگیری آن، میزان کشیدگی پوست، وضعیت عضلات باسن و وجود یا عدم وجود کپسول سفت بستگی دارد. برای بیمارانی که دوست ندارند باسن بدون حجم باقی بماند، روشهای جایگزین مختلفی وجود دارد. در برخی موارد لیفت باسن انتخاب میشود تا افتادگی ناشی از خروج پروتز اصلاح شود. بعضی بیماران تزریق چربی را ترجیح میدهند که محبوبترین جایگزین پروتز است، زیرا فرم طبیعیتری ایجاد میکند، عوارض کمتری دارد و از چربی بدن خود فرد استفاده میشود. گروهی دیگر نیز ممکن است بخواهند پروتز را با مدل کوچکتر یا مناسبتری تعویض کنند.
دوران نقاهت پس از برداشتن پروتز باسن مرحلهبهمرحله پیش میرود. در هفته اول معمولاً نیاز به استراحت نسبی است، بیمار باید داروهای تجویزی مانند آنتیبیوتیک را مصرف کند، از نشستن طولانی پرهیز کند و اگر درن گذاشته شده باشد آن را طبق نظر جراح مدیریت کند. از هفته دوم تا چهارم ورم بهتدریج کاهش پیدا میکند، نشستن با احتیاط امکانپذیر میشود و فرد میتواند فعالیتهای سبک را آغاز کند. معمولاً بعد از شش هفته بیمار قادر است به فعالیتهای روزمره بازگردد و فرم باسن نیز تا حد زیادی به وضعیت پایدار و قابلقبول نزدیک میشود.
همانطور که در هر جراحی احتمال بروز عوارض وجود دارد، برداشتن پروتز باسن نیز ممکن است با مشکلاتی همراه باشد. تجمع مایع یا سروم، خونریزی، عفونت، گودی یا عدم تقارن باسن، جای زخم و درد موقت از جمله عوارض احتمالی هستند. البته انتخاب جراح باتجربه و رعایت دقیق مراقبتهای پس از عمل احتمال بروز این مشکلات را بسیار کاهش میدهد.
مراقبتهای بعد از جراحی نقش بسیار مهمی در نتیجه نهایی دارند. معمولاً توصیه میشود بیمار تا دو هفته روی باسن ننشیند و از بالشهای مخصوص استفاده کند. پانسمان باید خشک و تمیز نگه داشته شود و در هفته اول تنها حمامهای کوتاه و بدون خیسکردن زخم مجاز است. مصرف داروهای تجویزی، تغذیه مناسب شامل پروتئین، مایعات کافی، ویتامین C و روی، و همچنین پرهیز از فعالیتهای سنگین تا شش هفته به روند ترمیم کمک میکند.
هزینه برداشتن پروتز باسن بسته به عوامل مختلفی تعیین میشود. دستمزد جراح، نوع بیهوشی، نیاز به انجام کپسولبرداری، تمایل بیمار به تعویض پروتز یا تزریق چربی و همچنین نوع مرکز انجام جراحی همگی در هزینه نهایی نقش دارند. معمولاً این عمل بازه قیمتی مشخصی دارد که بسته به شهر، پزشک و شرایط بیمار متفاوت است.
در صورتی که پس از جراحی علائمی مانند تب، ترشح بدبو از زخم، درد شدید و غیرقابلتحمل، قرمزی گسترده یا خونریزی مشاهده شود، لازم است فوراً با جراح تماس گرفته شود، زیرا این علائم ممکن است نشاندهنده عارضهای باشند که نیاز به بررسی فوری دارد.
در جمعبندی باید گفت برداشتن پروتز باسن یک جراحی تخصصی است که به دلایل مختلف انجام میشود و در بسیاری از بیماران نتیجهای طبیعی، متناسب و قابلقبول ایجاد میکند. انتخاب جراح ماهر، رعایت دقیق توصیههای مراقبتی و در نظر گرفتن گزینههای جایگزین مانند تزریق چربی میتواند کیفیت نتیجه نهایی را بهطور چشمگیری افزایش دهد.
بسیاری از بیماران نگران تغییر فرم باسن پس از برداشتن پروتز هستند. میزان تغییر بستگی به مدت زمانی دارد که پروتز داخل بدن بوده، اندازه آن چقدر بزرگ بوده، محل قرارگیری آن کجا بوده، پوست تا چه اندازه کشیده شده و عضلات چه وضعیتی دارند. اگر پروتز بسیار بزرگ بوده باشد یا سالهای طولانی در بدن قرار داشته باشد، احتمال کمی افتادگی یا کاهش حجم طبیعی است. در مقابل، در بسیاری از بیماران با پوست سالمتر و پروتزهای کوچکتر، فرم باسن پس از مدتی کاملاً طبیعی و متناسب میشود. در صورتی که بیمار نخواهد باسن بدون حجم باقی بماند، روشهایی مانند تزریق چربی یا لیفت باسن امکان اصلاح فرم را فراهم میکنند.
گزینههای اصلاح فرم پس از برداشتن پروتز
اگر بیمار تمایل به حفظ حجم یا فرم گرد باسن داشته باشد، چند راهحل قابل انجام است. تزریق چربی یکی از محبوبترین روشهاست، زیرا نتیجهای طبیعی، نرم و هماهنگ ایجاد میکند و از چربی بدن خود فرد استفاده میشود، بنابراین خطر واکنش بدن به حداقل میرسد. برخی بیماران که دچار افتادگی شدید هستند از لیفت باسن بهره میبرند؛ در این روش پوست اضافه برداشته میشود تا باسن حالت سفتتر و بالاتر پیدا کند. اگر بیمار همچنان علاقهمند به داشتن باسن پروتزی باشد اما اندازه قبلی مناسب نبوده، میتوان پروتز را با مدل کوچکتر یا متناسبتر تعویض کرد.
دوران نقاهت بعد از برداشتن پروتز باسن
دوران نقاهت بهصورت مرحلهای پیش میرود. در هفته اول معمولاً بیمار باید استراحت بیشتری داشته باشد، داروهای تجویزی را مصرف کند و از نشستن طولانی خودداری کند، بهویژه اگر درن وجود داشته باشد. از هفته دوم تا چهارم ورم کاهش پیدا میکند و فرد میتواند با احتیاط بنشیند و فعالیتهای ساده روزانه را انجام دهد. بعد از شش هفته معمولاً بیشتر افراد به سطح عادی زندگی بازمیگردند و فرم باسن نیز در وضعیت پایدار و قابل پیشبینی قرار میگیرد.
عوارض احتمالی برداشتن پروتز باسن
هر جراحی ممکن است همراه با عوارض باشد، هرچند با انتخاب جراح باتجربه احتمال بروز آنها کمتر میشود. برخی بیماران ممکن است با تجمع مایع، خونریزی، عفونت، عدم تقارن موقت یا درد کوتاهمدت مواجه شوند. جای زخم نیز بسته به پوست هر فرد متفاوت است، اما با رعایت مراقبتها بهتدریج کمرنگ میشود.
مراقبتهای ضروری بعد از جراحی
پس از جراحی لازم است بیمار برای مدتی روی باسن ننشیند و از بالشهای مخصوص استفاده کند. تمیز و خشک نگه داشتن پانسمان، مصرف منظم داروها، تغذیه مناسب شامل پروتئین و ویتامینها و پرهیز از ورزش سنگین تا چند هفته از نکات مهمی است که روند ترمیم را سرعت میبخشد و نتیجه نهایی را بهبود میدهد.
هزینه برداشتن پروتز باسن در ایران
هزینه بسته به عوامل مختلفی تعیین میشود؛ از جمله دستمزد جراح، نیاز به کپسولبرداری، نوع بیهوشی، محل انجام جراحی و اینکه آیا روش تکمیلی مثل تزریق چربی هم انجام میشود یا خیر. معمولاً هزینه این عمل در ایران بازه مشخص و نسبتاً قابل پیشبینی دارد، اما به دلیل تفاوت شهرها و شرایط بدنی بیماران، قیمت نهایی پس از معاینه اعلام میشود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر پس از عمل علائمی مانند تب، بوی بد از زخم، درد شدید، قرمزی غیر عادی یا خونریزی مشاهده شود، لازم است بیمار فوراً با جراح تماس بگیرد، زیرا این علائم ممکن است نشاندهنده عارضهای باشند که نیازمند بررسی فوری است.
جمعبندی
برداشتن پروتز باسن جراحیای است که میتواند ظاهر، راحتی و کیفیت زندگی بیمار را بهبود دهد، بهویژه در شرایطی که پروتز باعث درد، نارضایتی یا عوارض شده باشد. با انتخاب جراح باتجربه، رعایت مراقبتهای پس از عمل و در نظر گرفتن روشهای تکمیلی مانند تزریق چربی یا لیفت، میتوان به نتیجهای طبیعی، متناسب و ماندگار دست یافت.
