چرا بعضی جاهای صورتم چربه بعضی جاها خشکه؟

آنچه از سؤال شما متوجه می‌شوم این است که موضوع درباره پوسته‌پوسته شدن پوست چرب و سردرگمی در تشخیص نوع پوست و انتخاب روتین مراقبتی مناسب است.

احتمال ترکیبی بودن نوع پوست

اولین نکته‌ای که باید به آن توجه کنیم این است که پوست چرب الزاماً به معنای آبرسان بودن پوست نیست. ممکن است پوست شما در برخی نواحی چربی زیادی تولید کند (مثل پیشانی، بینی و چانه)، ولی در عین حال نواحی دیگر (مثل گونه‌ها یا اطراف دهان) دچار کم‌آبی و خشکی همراه با پوسته‌پوسته شدن باشند. این حالت نشانه‌ای بسیار معمول از پوست ترکیبی (مختلط) است.

در پوست ترکیبی:

• ناحیه T (پیشانی، بینی، چانه) چرب یا براق است.

• نواحی گونه یا اطراف لب ممکن است خشک، حساس یا پوسته‌پوسته باشند.

• انتخاب محصولات نامناسب می‌تواند این حالت را تشدید کند.

کم‌آبی پوست حتی در پوست‌های چرب

احتمال دوم این است که پوست شما چرب ولی دهیدراته (کم‌آب) باشد. این شرایط بسیار شایع است و دلایلش عبارت‌اند از:

• شست‌وشوی بیش از حد پوست یا با شوینده‌های قوی که چربی طبیعی پوست را از بین می‌برند.

• استفاده نکردن از مرطوب‌کننده مناسب.

• مصرف محصولات لایه‌بردار یا ضدجوش به‌صورت بیش از حد یا غیراصولی.

• آب و هوای خشک، فصل زمستان یا تماس زیاد با آب داغ.

• اختلال در سد دفاعی پوست (skin barrier).

در این حالت، پوست با وجود اینکه چربی تولید می‌کند، اما به دلیل نداشتن رطوبت کافی، دچار کشیدگی، پوسته‌پوسته شدن یا حتی التهاب می‌شود.

عوامل پنهان پزشکی یا حساسیتی

گاهی اوقات پوسته‌پوسته شدن ممکن است نشانه‌ای از مشکلات پوستی دیگر باشد، مثل:

• درماتیت سبورئیک: مخصوصاً اگر پوسته‌ها زرد رنگ، چرب یا همراه با خارش باشند، خصوصاً در کنار بینی، ابروها یا پوست سر.

• اگزما یا درماتیت تماسی: حساسیت به ترکیبات موجود در محصولات مراقبتی.

• روزاسه یا پسوریازیس: کمتر شایع اما ممکن است زمینه‌ای داشته باشید.

اگر پوسته‌پوسته شدن شدید یا مزمن باشد و با تغییرات ساده بهتر نشود، حتماً باید توسط پزشک متخصص پوست بررسی شود.

روتین مراقبتی مناسب برای وضعیت شما

برای بهبود شرایط پوستی فعلی، پیشنهاد می‌کنم مراحل زیر را در نظر بگیرید:

پاک‌سازی ملایم و اصولی

• فقط روزی دوبار صورتتان را بشویید.

• از شوینده‌ی ملایم مخصوص پوست چرب یا مختلط استفاده کنید (بدون سولفات، pH متعادل).

• از شست‌وشوی زیاد یا استفاده از آب داغ خودداری کنید.

آبرسانی و مرطوب‌سازی

• استفاده از آبرسان‌های سبک مثل:

  • ژل‌های هیالورونیک اسید

  • سرم‌های حاوی نیاسینامید

• مرطوب‌کننده‌های سبک و غیرکمدوژنیک مثل:

  • مرطوب‌کننده‌های ژلی یا امولوسیونی

  • محصولات حاوی سرامید یا اسکوالان

لایه‌برداری اصولی

• اگر از لایه‌بردار استفاده می‌کنید، بیشتر از ۱ تا ۲ بار در هفته نباشد.

• لایه‌بردارهای شیمیایی ملایم مانند سالیسیلیک اسید یا لاکتیک اسید بهتر از لایه‌بردارهای فیزیکی (اسکراب‌ها) هستند.

• پس از لایه‌برداری، حتماً از آبرسان و ضدآفتاب استفاده شود.

محافظت در برابر آفتاب

• ضدآفتاب سبک و فاقد چربی هر روز استفاده شود.

• آفتاب، کم‌آبی پوست را تشدید می‌کند و می‌تواند سد دفاعی پوست را ضعیف‌تر کند.

بررسی ترکیبات تحریک‌کننده

• از محصولات حاوی الکل، عطر، پارابن یا لایه‌بردارهای قوی پشت‌سرهم پرهیز کنید.

• همیشه یک محصول جدید را ابتدا روی بخش کوچکی از پوست امتحان کنید.

جمع‌بندی

پوسته‌پوسته شدن در پوست چرب نشانه‌ای معمول از کم‌آبی، آسیب سد دفاعی پوست یا حتی پوست ترکیبی است. این حالت، هرچند گیج‌کننده به‌نظر می‌رسد، اما با اصلاح روتین مراقبتی و استفاده از محصولات متعادل‌کننده قابل کنترل است. اگر شرایط پایدار نماند یا همراه با علائم التهابی دیگر باشد، بررسی تخصصی توصیه می‌شود.

پیشنهاد می‌کنم برای مدتی روتین پوستی‌تان را ساده‌سازی کرده، تمرکز را روی پاک‌سازی ملایم، آبرسانی مناسب و محافظت از پوست بگذارید و به تدریج واکنش پوستتان را بررسی کنید.