آنچه از پرسش شما متوجه می‌شوم این است که موضوع درباره برجستگی پیشانی فرزندتان است، به‌خصوص در نمای نیمرخ، و نگرانی شما درباره احتمال رشد غیرطبیعی استخوان پیشانی و نیاز احتمالی به مراجعه به متخصص جراحی فک و صورت است.
علل احتمالی برجستگی پیشانی در کودکان
برجستگی غیرمعمول پیشانی می‌تواند علل مختلفی داشته باشد و همیشه نشانه‌ی یک مشکل جدی نیست. با این حال، در برخی موارد نیاز به بررسی تخصصی وجود دارد. در ادامه مهم‌ترین دلایل این برجستگی را معرفی می‌کنم:
۱. ویژگی ژنتیکی یا ارثی
در بسیاری از موارد، برجستگی پیشانی یک ویژگی ارثی و طبیعی در خانواده است. اگر یکی از والدین یا بستگان نزدیک چنین فرمی از پیشانی داشته باشند، این حالت ممکن است کاملاً طبیعی باشد و نیازی به مداخله نداشته باشد.
۲. فرم‌گیری طبیعی استخوان جمجمه
تا سن بلوغ، استخوان‌های جمجمه کودک همچنان در حال رشد و شکل‌گیری هستند. در برخی موارد، پیشانی ممکن است نسبت به بقیه قسمت‌های صورت جلوتر به نظر برسد، اما با رشد سایر اجزای صورت (گونه، چانه، بینی) در دوران بلوغ، تناسب کلی صورت بهتر خواهد شد.
۳. رشد بیش‌از‌حد استخوان پیشانی (Frontal Bossing)
در شرایطی که برجستگی پیشانی خیلی واضح و قابل‌توجه است، ممکن است با پدیده‌ای به نام Frontal Bossing مواجه باشیم. این حالت می‌تواند علل متفاوتی داشته باشد، مانند:
-
بیماری‌های متابولیک یا ژنتیکی (مانند راشیتیسم، سندرم‌های خاص)
-
بسته نشدن زودهنگام یا دیرهنگام درزهای جمجمه (craniosynostosis یا macrocephaly)
-
اختلالات هورمونی نادر مثل آکرومگالی (بسیار نادر در کودکان)
-
کم‌خونی‌های مزمن خاص (مثل تالاسمی ماژور)
۴. ناهماهنگی رشد فک و صورت
در برخی موارد، اگر چانه یا فک پایین عقب‌تر از حد معمول باشد، پیشانی بیشتر به چشم می‌آید. در این حالت، مشکل اصلی در تناسب اجزای صورت است، نه در خود پیشانی.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در موارد زیر ارزیابی تخصصی توصیه می‌شود:
-
اگر برجستگی پیشانی به‌تازگی ظاهر شده یا شدت آن رو به افزایش است.
-
اگر با علائم دیگری همراه باشد، مانند: سردردهای مکرر، مشکلات بینایی، تأخیر رشد جسمی یا ذهنی، فرم غیرطبیعی جمجمه یا صورت.
-
اگر سابقه‌ی بیماری‌های ژنتیکی یا اختلالات رشد در خانواده وجود دارد.
-
اگر تناسب کلی اجزای صورت به هم ریخته باشد و پیشانی جلوآمده با عقب‌رفتگی چانه یا بینی همراه باشد.
مراجعه به چه متخصصی مفید است؟
در مرحله‌ی اول، پیشنهاد می‌کنم به ترتیب زیر اقدام کنید:
-
متخصص کودکان یا پزشک خانواده: برای معاینه کلی و تشخیص اولیه.
-
در صورت لزوم، ارجاع به متخصص جراحی فک و صورت یا جراح پلاستیک صورت کودکان جهت ارزیابی ساختار استخوانی.
-
گاهی نیاز به مشورت با متخصص مغز و اعصاب کودکان یا متخصص غدد وجود دارد، اگر شک به اختلالات متابولیک یا هورمونی وجود داشته باشد.
-
اگر برجستگی شدید باشد یا در سنین بالاتر نیز باقی بماند، عکس‌برداری (CT scan یا رادیوگرافی سفالومتریک) برای بررسی دقیق‌تر ساختار استخوانی مفید است.
توصیه‌های عملی
-
در حال حاضر که پسرتان ۱۰ ساله است، رشد جمجمه و صورت هنوز ادامه دارد. ممکن است در سال‌های آینده تناسب صورت به شکل طبیعی بهبود یابد.
-
در صورتی که فرم پیشانی از سنین پایین وجود داشته و بدون علائم همراه بوده، احتمال اینکه یک ویژگی ژنتیکی یا طبیعی باشد زیاد است.
-
بهتر است در صورت نگرانی یا عدم اطمینان، یک‌بار به پزشک متخصص مراجعه کنید تا بررسی کامل صورت گیرد و در صورت نیاز، تحت پیگیری قرار گیرد.
جمع‌بندی
برجستگی پیشانی در کودکان ممکن است طبیعی و بی‌خطر باشد، اما در برخی موارد می‌تواند نیاز به بررسی دقیق‌تر داشته باشد. در حال حاضر اگر پیشانی فرزندتان از کودکی این حالت را داشته و نشانه‌ی خاصی از اختلال همراهش نیست، احتمالاً جای نگرانی فوری نیست. با این حال، برای اطمینان خاطر، توصیه می‌کنم ابتدا با پزشک کودکان مشورت کرده و در صورت لزوم به متخصص فک و صورت یا جراح پلاستیک کودکان ارجاع شوید تا بررسی کامل صورت گیرد. بررسی به‌موقع می‌تواند در صورت وجود اختلال، از پیشرفت آن جلوگیری کرده و درمان مؤثری فراهم کند.
