آنچه از سؤال شما متوجه شدم این است که موضوع درباره درنیامدن یکی از دندان‌های دائمی جلویی فرزند ۱۰ ساله‌تان به دلیل فقدان جوانه دندانی (عدم تشکیل مادرزادی دندان) است.
در چنین مواردی، نگرانی والدین کاملاً طبیعی است، چون دندان‌های جلو از نظر زیبایی، گفتار، و عملکرد بسیار مهم‌اند. خبر خوب اینکه با تشخیص زودهنگام، می‌توان از مشکلات بعدی جلوگیری کرد یا آن‌ها را به حداقل رساند.
فقدان مادرزادی دندان دائمی جلو چه معنایی دارد
فقدان جوانه دندان (به اصطلاح پزشکی آژنزی دندانی) به این معناست که دندان مورد نظر در زمان رشد و نمو جنینی تشکیل نشده است. این مشکل ممکن است:
-
تنها یک دندان را درگیر کند (که در مورد فرزند شما یکی از دندان‌های جلویی است)، یا
-
چند دندان را شامل شود (نادرتر است و ممکن است با برخی سندرم‌ها همراه باشد).
در دندان‌های جلو، بیشترین اهمیت مربوط به دندان‌های پیشین بالا (incisors) است؛ زیرا نقش اساسی در ظاهر صورت، گفتار صحیح (مانند تلفظ "س" و "ز")، و گاز زدن دارند.
پیامدهای احتمالی نداشتن دندان دائمی جلو در این سن
در صورت بی‌توجهی به این موضوع، عواقب زیر ممکن است در نوجوانی یا بزرگسالی بروز کند:
-
اختلال در زیبایی چهره: مخصوصاً در ناحیه لبخند
-
مشکل در تلفظ برخی حروف
-
جابجایی دندان‌های مجاور و بسته شدن فضای لازم برای کاشت یا ارتودنسی بعدی
-
تأثیر روانی بر اعتمادبه‌نفس کودک در تعاملات اجتماعی
-
تغییر در الگوی رشد فک بالا یا پایین به علت توزیع نامتعادل نیروهای جویدن
آیا لازم است از الان برنامه‌ریزی شود؟
بله، هرچه زودتر برای درمان یا جایگزینی این دندان اقدام شود، نتایج بهتر و مداخلات راحت‌تر خواهد بود. به طور معمول، رویکرد درمانی بسته به سن، مرحله رشد فک، موقعیت دندان‌های دیگر و فضای موجود تعیین می‌شود. گزینه‌ها عبارت‌اند از:
۱. بررسی‌های تکمیلی توسط متخصص ارتودنسی و دندانپزشک اطفال
-
با گرفتن عکس‌های دقیق‌تر (پانورامیک، CBCT) برای ارزیابی وضعیت فک و فضای دندانی
-
بررسی اینکه آیا اصلاً فضای کافی برای دندان جایگزین هست یا نه
۲. حفظ فضای دندان از دست رفته
-
در صورت عدم حفظ فضا، دندان‌های مجاور ممکن است به سمت آن حرکت کرده و جایگزینی را دشوار کنند
-
ممکن است از فضانگهدار یا ارتودنسی اولیه استفاده شود
۳. انتخاب روش جایگزینی دندان در آینده
پس از اتمام رشد فک (معمولاً بعد از ۱۶ تا ۱۸ سالگی)، گزینه‌های جایگزینی دائمی عبارت‌اند از:
-
ایمپلنت دندانی: بهترین گزینه دائمی و طبیعی، اما باید تا پایان رشد فک صبر کرد
-
بریج ثابت یا متحرک: به‌صورت موقت یا دائم بسته به شرایط
-
بستن فضا با ارتودنسی: در مواردی که زیبایی و عملکرد به‌خوبی حفظ شود، ممکن است فضا بسته شود و دندان‌های مجاور به جای آن حرکت داده شوند
۴. درمان موقتی برای دوران مدرسه
-
برای جلوگیری از تأثیر روانی، ممکن است از دندان مصنوعی موقتی استفاده شود (فلیپر یا پروتز متحرک کودکانه)
-
این دندان‌ها هم زیبایی را حفظ می‌کنند، هم گفتار را بهبود می‌دهند
توصیه‌های عملی برای شما
-
هرچه سریع‌تر به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید تا از نظر رشد فک و دندان‌های دیگر ارزیابی شود
-
اگر هنوز عکسبرداری سه‌بعدی (CBCT) انجام نشده، انجام آن مفید است
-
با دندانپزشک مشورت کنید تا در صورت لزوم، فضای دندان حفظ شود
-
از هم‌اکنون با دندانپزشک کودکان درباره راهکارهای موقتی برای حفظ زیبایی و گفتار صحبت کنید
-
مراقب سلامت روانی کودک باشید؛ زیرا فقدان دندان جلو ممکن است روی اعتمادبه‌نفس او در جمع تأثیر بگذارد
جمع‌بندی
در نیامدن دندان دائمی جلو به دلیل فقدان جوانه، موضوع مهمی است که باید زود تشخیص داده شود و برای آن برنامه‌ریزی اصولی انجام گیرد. اگرچه جایگزینی قطعی مثل ایمپلنت را باید در بزرگسالی انجام داد، اما اقداماتی مثل حفظ فضا، مراقبت ارتودنسی، یا استفاده از دندان موقتی، می‌توانند هم زیبایی و هم عملکرد را در کودکی حفظ کنند. هرچه مداخله زودتر انجام شود، نتایج بهتر و پیچیدگی درمان کمتر خواهد بود.
