آنچه از سؤال شما متوجه میشوم این است که موضوع درباره ایجاد لکهای پوستی روی صورت در اثر آفتاب گرفتن مکرر یا استفاده از سولاریوم برای برنزه شدن است.
لکهای پوستی ناشی از آفتاب و سولاریم
وقتی پوست بیش از حد در معرض اشعه فرابنفش (UV) قرار میگیرد – چه بهصورت طبیعی (حمام آفتاب) و چه مصنوعی (سولاریم) – سلولهای رنگدانهای پوست (ملانوسیتها) تحریک میشوند و به مرور دچار اختلال میشوند. نتیجه:
-
تولید بیش از حد یا نامنظم ملانین
-
ایجاد لکهای قهوهای، مایل به خاکستری یا زرد روی پوست صورت، مخصوصاً پیشانی، گونهها، بینی و چانه
-
این لکها ممکن است در ابتدا سطحی و کمرنگ باشند اما با تکرار آفتاب گرفتن، عمقی و مقاومتر میشوند
این نوع لکها در دستهی ملاسما یا لکهای آفتابی (sun spots) قرار میگیرند و خوشبختانه درمانپذیرند، به شرطی که به موقع اقدام شود و مراقبت اصولی رعایت گردد.
بهترین روشهای درمانی برای رفع لکهای ناشی از آفتاب و سولار
درمانهای موضعی (کرمها و سرمهای تخصصی)
در مواردی که لکها سطحی یا نیمهعمقی باشند، میتوان با مصرف منظم محصولات پوستی زیر، بهتدریج آنها را کمرنگ کرد:
-
هیدروکینون ۲٪ یا ۴٪ (با تجویز پزشک): مهارکننده قوی تولید ملانین
-
کوجیک اسید، آزلائیک اسید، نیاسینآمید، آربوتین: ترکیبات روشنکننده ملایمتر
-
رتینول یا ترتینوئین: لایهبردار سطحی و محرک بازسازی پوست
-
سرمهای ویتامین C پایدار (۱۰–۲۰٪): روشنکننده، آنتیاکسیدان و ضدالتهاب
توجه: مصرف ترکیبات قوی باید با تجویز و زیر نظر پزشک انجام شود تا پوست تحریک یا لکها شدیدتر نشوند.
لیزر درمانی
اگر لکها مقاوم به درمانهای موضعی باشند یا عمق بیشتری داشته باشند، لیزرهای خاصی میتوانند بسیار مؤثر باشند:
-
لیزر Q-Switched Nd:YAG: مخصوص لکهای ناشی از نور خورشید، بدون آسیب به پوست اطراف
-
لیزر PICO (پیکوشور): جدیدترین روش با دقت بالا و اثربخشی بیشتر در انواع پوست
-
IPL (نور پالسی شدید): مناسب برای ترکیب لکها، قرمزی و ناهماهنگی رنگ پوست
پیلینگ شیمیایی
استفاده از اسیدهای میوه یا اسیدهای لایهبردار (مثل گلیکولیک، لاکتیک، TCA) برای حذف لایههای تیره و تحریک پوست به بازسازی طبیعی. مزایا:
-
روشن شدن پوست در چند جلسه
-
مناسب برای انواع لکهای سطحی تا متوسط
-
باید توسط پزشک متخصص انجام شود، نه در خانه
میکرونیدلینگ همراه با سرمهای روشنکننده
با ایجاد کانالهای ریز در پوست، جذب سرمهای ویتامین C، مزوکوکتلهای ضدلک، یا ترانسدرمال داروها را افزایش میدهد. برای:
-
لکهای پراکنده و سطحی
-
جوانسازی همزمان پوست
-
ترکیب با PRP یا مزوتراپی باعث اثربخشی بیشتر میشود
مزوتراپی ضدلک
تزریق مستقیم کوکتلهای ضدلک (حاوی ویتامین C، گلوتاتیون، آربوتین و...) در نواحی لکدار. برای افرادی که:
-
نمیخواهند لایهبرداری عمیق انجام دهند
-
پوست حساسی دارند
-
نتیجه سریعتری میخواهند
نکات حیاتی برای جلوگیری از بازگشت لکها
حتی بهترین درمانها اگر بدون مراقبت درست ادامه پیدا کنند، موقتی خواهند بود. نکات طلایی:
-
ضد آفتاب با SPF ۵۰ و PA+++ را هر روز، حتی داخل خانه و در روزهای ابری استفاده کنید
-
در برابر نور مستقیم آفتاب قرار نگیرید، حتی بعد از درمان کامل
-
استفاده مجدد از سولار یا حمام آفتاب = برگشت لکها
-
از کرمهای مرطوبکننده و آنتیاکسیدان استفاده کنید
-
از محصولات تحریککننده پوست یا اسکرابهای فیزیکی خشن پرهیز کنید
جمعبندی
لکهایی که به دنبال سولاریوم یا آفتاب گرفتن روی پوست صورت ایجاد شدهاند، در صورت اقدام بهموقع با ترکیبی از کرمهای تخصصی، لیزر، پیلینگ یا میکرونیدلینگ کاملاً قابل درمان یا کمرنگ شدن هستند. اما مهمتر از درمان، جلوگیری از تشدید لکها و محافظت مداوم از پوست در برابر اشعه UV است. برای انتخاب بهترین روش، مشورت با پزشک متخصص پوست توصیه میشود تا متناسب با نوع پوست و شدت لک، برنامهای مؤثر و ایمن تنظیم گردد.



