آنچه از سوال شما متوجه می‌شوم این است که موضوع درباره اصلاح لبخند کج و عدم تقارن در حالت چهره هنگام لبخند زدن است.
این مشکل می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، از جمله عضلانی، عصبی یا حتی عادتی. خوشبختانه بسته به علت اصلی، روش‌هایی برای اصلاح این وضعیت وجود دارد.
علل شایع لبخند کج یا نامتقارن
-
ضعف یا غلبه‌ی یک‌طرفه عضلات صورت
گاهی یک سمت صورت عضلات قوی‌تری دارد یا برعکس، عضلات آن سمت ضعیف‌تر هستند. -
فلج خفیف یا آسیب عصب فاسیال (عصب هفتم مغزی)
حتی فلج‌های جزئی و گذرا که در کودکی یا به‌دلیل عفونت‌های ویروسی ایجاد شده‌اند، ممکن است باعث باقی‌ماندن عدم تقارن شوند. -
عادت‌های رفتاری یا عصبی
لبخند زدن غیرارادی به شکل خاص (مثلاً بالا بردن فقط یک سمت لب) ممکن است تبدیل به یک الگوی رفتاری یا عصبی شود. -
اختلال در عضلات دور چشم یا پلک‌ها
بسته شدن بیشتر یک چشم نسبت به دیگری هنگام لبخند، معمولاً به دلیل فعالیت بیش‌ازحد عضله حلقوی دور چشم (orbicularis oculi) در آن سمت است.
روش‌های تشخیص
برای انتخاب روش درمان، ابتدا باید علت دقیق مشخص شود. برخی اقداماتی که پزشک متخصص ممکن است انجام دهد:
-
معاینه دقیق عصبی و عضلانی صورت
-
تست‌های حرکتی برای بررسی عملکرد دو طرف صورت
-
گاهی MRI یا بررسی‌های عصبی اگر شک به مشکل عمقی باشد
راه‌های درمان و اصلاح
ورزش‌ها و تمرینات عضلات صورت (فیزیوتراپی صورت)
اگر علت مشکل عدم تعادل عضلانی باشد، تمرینات تقویتی بسیار مفیدند:
-
تمرین لبخند متقارن جلوی آینه لبخند بزنید و با انگشت‌ها دو طرف دهان را نگه دارید تا تقارن پیدا کند.
-
تمرین پف کردن گونه‌ها و نگه داشتن باد در دهان و حرکت دادن آن از یک سمت به سمت دیگر.
-
تمرین بستن چشمها و سپس باز کردن به‌صورت آهسته برای تقویت عضله دور چشم
این تمرینات باید روزانه و به‌مدت چند هفته تا چند ماه انجام شوند.
تزریق بوتاکس
اگر یک سمت صورت بیش‌فعال باشد، پزشک ممکن است برای کاهش فعالیت عضله بیش‌کار، مقدار کمی بوتاکس تزریق کند تا تعادل ایجاد شود. این روش به‌خصوص در مواردی که یک چشم بیشتر بسته می‌شود، بسیار مؤثر است.
درمان‌های تخصصی نورولوژیک یا روان‌درمانی
در مواردی که لبخند کج نتیجه‌ی استرس، عادت‌های عصبی یا حتی تیک‌های عصبی باشد، مشاوره با روان‌پزشک یا روان‌درمانگر می‌تواند کمک‌کننده باشد.
جراحی یا روش‌های پیشرفته‌تر
در موارد نادر و شدید (مثلاً اگر فرد دچار فلج عصب فاسیال شده باشد) ممکن است جراحی ترمیمی عصب یا پیوند عضله توصیه شود، اما این موارد نادر است و اغلب نیازی به جراحی نیست.
اقدامات قابل انجام در خانه
-
روزانه ۱۰ تا ۱۵ دقیقه جلوی آینه تمرین لبخند متقارن کنید.
-
از خودتان فیلم بگیرید هنگام لبخند زدن تا الگوی غیرارادی صورت‌تان را بهتر بشناسید.
-
استراحت کافی، تغذیه سالم و کاهش استرس نیز بر تعادل عضلات صورت اثر دارد.
جمع‌بندی
لبخند کج معمولاً ناشی از عدم تعادل عضلات صورت یا فعالیت ناهماهنگ عصبی است و اغلب قابل اصلاح است. روش‌هایی مانند تمرینات عضلات صورت، تزریق بوتاکس یا فیزیوتراپی تخصصی، بسته به علت، می‌توانند به شکل قابل توجهی کمک کنند. بهتر است ابتدا توسط پزشک متخصص پوست، زیبایی یا نورولوژی معاینه شوید تا علت اصلی مشخص و درمان مناسب آغاز شود.
