آنچه از عکسهایی که فرستادید و توضیحی که دادید متوجه شدم، موضوع دربارهی ضایعات پوستی مزمن روی ساق پاست که حدود ۴ ماه پیش ظاهر شدهاند، خارشدار هستند و گاهی روی آنها پوستههای سفید ایجاد میشود. با وجود مراجعه به پزشک و استفاده از دارو، بهبودی کامل حاصل نشده است.
بررسی اولیه
ضایعاتی که در تصاویر دیده میشود ویژگیهایی دارند که احتمال چند تشخیص را مطرح میکنند، ولی بر اساس ظاهر و شرححال، دو احتمال قویتر به نظر میرسند:
اگزمای مزمن (درماتیت آتوپیک یا تماسی مزمن)
-
ویژگیها:
-
خارشدار بودن.
-
وجود لکههای قرمز، ملتهب و گاهی همراه با پوستهریزی.
-
مزمن شدن و باقی ماندن بیش از چند هفته.
-
گاهی ضخیم شدن پوست در محل خارش مکرر (Lichenification).
-
درماتوفیتوزیس (قارچ پوستی)
-
ویژگیها:
-
ضایعات گرد، با حاشیه فعال (قرمز و برجسته) و مرکز نسبتاً روشنتر.
-
گاهی پوستهریزی در مرکز ضایعه.
-
خارش متغیر.
-
گسترش تدریجی به اطراف.
-
معمولاً از پای ورزشکاران یا تماس با حیوانات خانگی آغاز میشود.
-
با توجه به عکسها، ضایعات مرکزی با حاشیه قرمز و پوستهدار در برخی نواحی، احتمال عفونت قارچی سطحی (مثل Tinea corporis) را هم مطرح میکند.
دلایل شایع برای درماننشدن ضایعات
-
تشخیص اشتباه اولیه (مثلاً حساسیت تشخیص داده شده ولی قارچ بوده).
-
درمان ناکامل یا کوتاهمدت (درمان قارچ باید حداقل ۲ تا ۴ هفته ادامه یابد).
-
استفاده خودسرانه از پمادهای کورتونی (ممکن است موقتاً التهاب را کاهش دهد ولی قارچ را تشدید کند).
-
عود مجدد از طریق تماس با منبع آلودگی (مثل جوراب، فرش، حوله یا حیوان خانگی).
پیشنهادهای درمانی کاربردی
در صورتی که امکان مراجعه به متخصص پوست مجدداً فراهم نیست، میتوانید موارد زیر را بهعنوان اقدامهای اولیه انجام دهید:
اقدامات عمومی
-
ناحیه را خشک و تمیز نگه دارید.
-
از خاراندن ضایعات خودداری کنید (باعث بدتر شدن وضعیت و عفونت ثانویه میشود).
-
از صابونهای ملایم و غیرعطری استفاده کنید.
-
لباسهای نخی و آزاد بپوشید.
درمان دارویی پیشنهادی (با تأکید بر مراجعه مجدد به متخصص پوست)
با توجه به احتمال قارچ سطحی:
-
کرم ضد قارچ موضعی مانند کلوتریمازول، تربینافین یا کتوکونازول، روزی ۲ بار به مدت ۲ تا ۴ هفته.
-
اگر ضایعات شدید یا گستردهاند، ممکن است نیاز به داروی خوراکی ضدقارچ (مثل فلوکونازول یا تربینافین خوراکی) باشد که حتماً باید تحت نظر پزشک تجویز شود.
در صورت وجود التهاب شدید یا خارش زیاد:
-
کرم ترکیبی ضدقارچ و ضدالتهاب فقط در مدت محدود (کمتر از ۲ هفته) و تحت نظر پزشک استفاده شود (مثلاً کلوتریمازول + بتامتازون).
-
آنتیهیستامین خوراکی برای کاهش خارش (مانند سیتریزین یا لوراتادین شبها).
چه زمانی باید فوراً به پزشک مراجعه کنید
-
اگر ضایعات گسترش یابند یا تعداد آنها زیاد شود.
-
اگر ضایعات دچار ترشح یا زخم شوند.
-
اگر تب یا علائم عمومی مانند ضعف یا سردرد همراه شود.
-
اگر با درمان ۲ تا ۳ هفتهای بهبودی حاصل نشد.
جمعبندی
آنچه در عکسها دیده میشود با احتمال زیاد به یک درگیری مزمن قارچی یا اگزمای مزمن خارشدار مربوط است. پیشنهاد میکنم درمان ضدقارچ موضعی را با رعایت بهداشت کامل آغاز کنید و در صورت عدم پاسخ مناسب، به متخصص پوست مراجعه فرمایید تا با بررسی میکروسکوپی ضایعه یا نمونهبرداری پوستی (بیوپسی یا KOH) تشخیص قطعی داده شود.
اینگونه ضایعات، اگر درست و کامل درمان شوند، معمولاً بهخوبی بهبود مییابند. مهمترین نکته پرهیز از قطع زودهنگام درمان و دوری از عوامل محرک یا آلودهکننده مجدد است.