آنچه از سؤال شما متوجه شدم این است که موضوع درباره احساس تیرکشیدن دندانها بدون وجود پوسیدگی ظاهری است.
احتمال پوسیدگی پنهان یا داخلی دندان
بله، ممکن است پوسیدگی در مراحل اولیه از سطح زیرین مینای دندان یا در ناحیه بین دو دندان آغاز شود و تا مدتی هیچ علامت ظاهری مثل سیاهی یا حفره نداشته باشد. این نوع پوسیدگیها بهویژه در افرادی که مینای نازکتر، رژیم غذایی پرقند یا بهداشت دهانی ناکافی دارند شایعتر است.
برخی دلایل احتمالی تیر کشیدن دندان بدون پوسیدگی قابلمشاهده:
-
پوسیدگی بین دندانی (در محل تماس دو دندان) که فقط در عکس رادیوگرافی دیده میشود.
-
تحلیل لثه و نمایان شدن ریشه دندان که باعث حساسیت به گرما، سرما یا مواد شیرین میشود.
-
ترکهای ریز مینایی (Cracked tooth) که ممکن است فقط هنگام جویدن ایجاد درد کنند.
-
سایش دندانی یا مصرف بیش از حد مواد اسیدی که مینای دندان را تضعیف میکند.
-
پوسیدگی داخلی (Internal resorption) که در مراحل اولیه فقط با رادیوگرافی قابل تشخیص است.
روشهای تشخیص قطعی
برای اطمینان از وجود یا عدم وجود پوسیدگی پنهان، اقدامات زیر توصیه میشود:
-
ویزیت دندانپزشک و گرفتن عکس بایتوینگ (Bitewing X-ray)؛ دقیقترین روش برای تشخیص پوسیدگی بین دندانی یا زیر سطحی است.
-
معاینه با پروب دندانی توسط دندانپزشک که نواحی نرم یا حساس مینای دندان را شناسایی میکند.
-
تست حساسیت دندانی (Cold Test یا Air Blast) برای بررسی وضعیت پالپ و میزان آسیبدیدگی عصب.
-
در صورت نیاز، عکس سهبعدی CBCT در موارد مشکوک به پوسیدگی داخلی یا ترک عمقی.
اقدامات پیشگیرانه و مراقبتی
برای جلوگیری از پیشرفت یا شروع پوسیدگی پنهان، این نکات را رعایت کنید:
-
مسواک زدن حداقل دو بار در روز با خمیردندان حاوی فلوراید.
-
استفاده از نخ دندان روزانه، مخصوصاً در نواحی بین دندانی که پوسیدگیهای پنهان بیشتر رخ میدهند.
-
محدود کردن مصرف مواد قندی و اسیدی (نوشابه، آبمیوه صنعتی، شیرینیها).
-
استفاده از دهانشویه فلورایددار و در صورت نیاز، ژل یا وارنیش فلوراید توسط دندانپزشک.
-
مراجعه دورهای هر شش ماه برای چکاپ و جرمگیری.
جمعبندی
احساس تیرکشیدن دندان بعد از غذا خوردن حتی بدون علامت ظاهری میتواند نشانهی آغاز پوسیدگی پنهان، حساسیت مینایی یا ترکهای سطحی باشد. بهترین اقدام، گرفتن عکس بایتوینگ در مطب دندانپزشک است تا قبل از شدت گرفتن درد، منبع مشکل دقیق مشخص شود و درمان بهموقع انجام گیرد.
