بچه اولم لب شکری بود میترسم بچه دومم هم همین‌ طوری بشه

آنچه از پرسش شما متوجه می‌شوم این است که درباره احتمال تکرار شکاف لب (لب شکری) در بارداری بعدی نگران هستید، به‌ویژه بعد از تجربه‌ی تلخ از دست دادن فرزندتان در هفته ۳۵ بارداری. کاملاً قابل درک است که در چنین شرایطی نگرانی و ناراحتی زیادی وجود داشته باشد. در ادامه، به‌صورت جامع درباره دلایل، عوامل خطر، میزان احتمال تکرار و اقدامات پیشگیرانه توضیح می‌دهم.

شکاف لب (لب شکری) چیست و چرا رخ می‌دهد

شکاف لب نوعی نقص مادرزادی است که در آن بافت لب بالا (و گاهی کام سقف دهان) در دوران جنینی به‌طور کامل به هم جوش نمی‌خورد. این اتفاق معمولاً در هفته‌های ۴ تا ۷ بارداری رخ می‌دهد و ممکن است به صورت‌های مختلف ظاهر شود:

• شکاف فقط در لب

• شکاف در لب و کام (لب و کام شکری)

• شکاف فقط در کام

این اختلال ممکن است یک‌طرفه یا دوطرفه باشد و شدت آن می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد.

دلایل احتمالی شکاف لب

در بیشتر موارد، شکاف لب چندعاملی است و به ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی مربوط می‌شود:

• عوامل ژنتیکی (ارثی): سابقه خانوادگی نقش مهمی دارد. اگر یکی از والدین یا خواهر و برادرها شکاف لب داشته باشند، احتمال تکرار افزایش می‌یابد.

• عوامل محیطی و رفتاری:

  • کمبود اسیدفولیک در اوایل بارداری

  • مصرف برخی داروها (مانند ضدتشنج‌ها یا کورتیکواستروئیدها)

  • مصرف الکل، سیگار یا مواد مخدر در دوران بارداری

  • ابتلا به دیابت یا چاقی شدید مادر

  • عفونت‌های ویروسی شدید در سه‌ماهه اول بارداری

  • قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی مضر

احتمال تکرار شکاف لب در بارداری‌های بعدی

میزان خطر بستگی به علت شکاف در بارداری اول دارد:

• اگر شکاف لب فردی و بدون سابقه خانوادگی باشد، احتمال تکرار در بارداری بعدی تقریباً ۲ تا ۵ درصد است.

• اگر یکی از والدین شکاف لب داشته یا سابقه خانوادگی وجود داشته باشد، احتمال تکرار به حدود ۵ تا ۱۵ درصد می‌رسد.

• اگر دو فرزند قبلی شکاف لب داشته باشند، احتمال بروز در فرزند سوم ممکن است تا ۲۰ درصد افزایش یابد.

آیا فوت جنین در هفته ۳۵ ربطی به شکاف لب داشته؟

در اکثر موارد، شکاف لب به‌تنهایی باعث مرگ جنین نمی‌شود. ممکن است مرگ داخل رحمی به دلایل دیگری مانند پره‌اکلامپسی، جدا شدن جفت، مشکلات بند ناف، یا نارسایی جفت رخ داده باشد. اگر کالبدشکافی (اتوپسی جنین) انجام شده یا پرونده پزشکی دارید، بررسی آن می‌تواند مشخص کند که آیا اختلالات دیگری همراه شکاف لب وجود داشته یا نه.

اقدامات پیشگیرانه برای بارداری بعدی

برای کاهش احتمال تکرار و داشتن بارداری سالم، توصیه می‌کنم اقدامات زیر را جدی بگیرید:

۱. مشاوره ژنتیک

حتماً قبل از بارداری بعدی با متخصص ژنتیک مشورت کنید. او با بررسی سوابق خانوادگی و جنینی، می‌تواند میزان ریسک را دقیق‌تر برآورد کند و در صورت نیاز آزمایش‌های ژنتیکی تخصصی توصیه کند.

۲. مصرف اسیدفولیک

شروع مکمل اسیدفولیک با دوز ۴ میلی‌گرم در روز (بالاتر از دوز معمولی) حداقل ۳ ماه قبل از بارداری به‌طور قابل توجهی خطر شکاف لب را کاهش می‌دهد.

۳. غربالگری و سونوگرافی تخصصی

در بارداری بعدی:

• سونوگرافی آنومالی در هفته ۱۸ تا ۲۲ می‌تواند وجود شکاف لب و بسیاری از ناهنجاری‌های دیگر را تشخیص دهد.

• سونوگرافی‌های دقیق‌تر یا MRI جنینی در صورت نیاز برای بررسی کامل‌تر پیشنهاد می‌شود.

۴. کنترل دقیق سلامت بارداری

با توجه به تجربه قبلی، حتماً بارداری بعدی باید تحت نظر متخصص زنان پرخطر (پریناتولوژیست) و تیم پزشکی مجرب باشد تا احتمال عوارضی مانند فشار خون بالا، مشکلات جفت، یا دیابت بارداری به‌درستی مدیریت شود.

۵. حذف عوامل خطر

• عدم مصرف دخانیات، الکل و داروهای بدون تجویز پزشک

• حفظ وزن مناسب

• کنترل دقیق بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت یا فشار خون

جمع‌بندی

نگرانی شما کاملاً طبیعی و قابل درک است، اما باید بدانید که شکاف لب یک اختلال قابل درمان است و در بسیاری از موارد به‌خوبی با جراحی ترمیم می‌شود. با مراقبت دقیق، مصرف به‌موقع اسیدفولیک و بررسی‌های ژنتیکی، احتمال بارداری سالم در آینده بسیار بالا خواهد بود. همچنین مرگ جنین به‌احتمال زیاد به دلیل دیگری رخ داده و ارتباط مستقیم با شکاف لب نداشته است. پیشنهاد می‌کنم برای آرامش خاطر بیشتر، با پزشک زنان پرخطر و مشاور ژنتیک مشورت دقیق داشته باشید.