آنچه از سوال شما متوجه می‌شوم این است که موضوع در مورد درد شدید و بی‌حسی ماندگار در ناحیه فک پایین سمت چپ بعد از جراحی فک، برداشت ریشه دندان، پیوند استخوان و ایمپلنت است.
درک شرایط پس از جراحی
با توجه به توضیحاتتان، شما یک جراحی گسترده شامل جراحی فک بالا و پایین، خارج‌سازی چندین ریشه دندانی، پیوند استخوان و کاشت ایمپلنت داشته‌اید. این نوع عمل‌ها جزو جراحی‌های پیچیده محسوب می‌شوند و دوره نقاهت آن‌ها می‌تواند متفاوت و نسبتاً طولانی باشد. اما چند نکته در وضعیت فعلی‌تان نیاز به بررسی و توجه جدی دارد.
موارد قابل توجه در علائم شما
-
درد شدید، مداوم و کنترل‌نشده با وجود مصرف مرتب مسکن و استفاده از شیاف
-
بی‌حسی کامل لب پایین و چانه بعد از ۲۵ روز
-
عدم وجود علائم عفونت ظاهری مثل ورم، قرمزی، یا بوی بد
-
عدم جذب بخیه‌ها
-
انجام مراقبت‌های بهداشتی منظم
با توجه به این موارد، چند احتمال مهم باید در نظر گرفته شود:
احتمال آسیب یا فشار به عصب فکی تحتانی (عصب آلوئولار تحتانی)
مهم‌ترین موضوعی که از شرح شما به ذهن می‌رسد، آسیب به عصب فک پایین است. این عصب که مسئول حس‌دهی به لب پایین، چانه و دندان‌های فک پایین است، در حین خارج‌سازی دندان یا ایمپلنت‌گذاری می‌تواند دچار موارد زیر شود:
-
تحریک یا التهاب عصبی به علت فشار موقت (قابل برگشت در چند هفته تا چند ماه)
-
کشش یا آسیب مکانیکی به عصب در حین جراحی (ممکن است برگشت‌پذیر یا برگشت‌ناپذیر باشد)
-
فشردگی عصب توسط پیوند استخوان یا ایمپلنت
علائم احتمالی آسیب عصب
-
بی‌حسی کامل یا جزئی لب و چانه
-
احساس گزگز یا مورمور
-
درد شدید یا تیر کشنده
-
حساسیت غیرطبیعی به لمس یا سرما/گرما
دلایل دیگر درد مداوم
-
درد نوروپاتیک: دردی که به دنبال آسیب عصب به‌صورت مزمن باقی می‌ماند.
-
سندروم درد پس از جراحی (Post-op pain syndrome) که با درد شدید حتی بدون علامت عفونت همراه است.
-
فشار بیش از حد به عضلات فک یا مفصل گیجگاهی فکی که با بی‌حرکتی بیش از حد یا وضعیت نامناسب فک بعد از جراحی ایجاد می‌شود.
-
واکنش به پودر استخوان یا مواد پیوندی در موارد نادر می‌تواند التهاب موضعی بدهد بدون علائم ظاهری.
اقدامات عملی و توصیه‌شده
در این شرایط پیشنهاد میکنم مراحل زیر را به ترتیب بررسی و اجرا کنید:
مراجعه به جراح یا متخصص فک و صورت:
-
ارزیابی دقیق بالینی و بررسی عصب فکی تحتانی با تست‌های حسی (مثلاً تست لمس سبک، دمایی یا الکتریکی)
-
در صورت لزوم انجام CBCT یا تصویربرداری سه‌بعدی برای بررسی موقعیت ایمپلنت، استخوان و مجاورت آن با عصب
-
بررسی احتمال فشار یا تماس ایمپلنت با مسیر عصب
پیگیری دارویی تخصصی:
-
در صورت تأیید درد نوروپاتیک، داروهایی مانند:
-
گاباپنتین یا پره‌گابالین
-
آمی‌تریپتیلین یا دولوکستین (با مشورت پزشک) ممکن است کمک‌کننده باشند، چراکه این دردها معمولاً با مسکن‌های معمول (مثل ژلوفن، شیاف یا استامینوفن) آرام نمی‌شوند.
-
مراقبت از مفصل فک
-
ادامه استراحت دادن به فک طبق توصیه جراح (روزه سکوت) می‌تواند کمک کند، ولی در کنار آن گاهی لازم است حرکات سبک باز و بسته کردن فک زیر نظر متخصص برای جلوگیری از خشکی مفصل آموزش داده شود.
ارزیابی وضعیت پیوند استخوان و بخیه‌ها
-
در برخی موارد، واکنش بدن به بخیه غیرقابل جذب یا پودر استخوان می‌تواند درد ماندگار ایجاد کند.
-
درخواست بررسی محل بخیه‌ها و پیوند توسط جراح یا پاتولوژی فک‌وصورت منطقی است.
نکات کاربردی برای کاهش درد تا ویزیت بعدی
-
استفاده از کمپرس گرم مرطوب روی ناحیه دردناک (نه داغ) ممکن است درد عصبی را کاهش دهد.
-
ادامه شست‌وشو با محلول آب‌نمک ولرم بسیار خوب است، اما استفاده زیاد از دیفن‌هیدرامین را با احتیاط انجام دهید.
-
جلوگیری از جویدن غذا با سمت آسیب‌دیده
-
خوابیدن با زاویه ۳۰ درجه برای کاهش فشار شبانه روی عصب
جمع‌بندی
با توجه به طول مدت علائم، شدت درد و بی‌حسی ماندگار، احتمال آسیب یا فشار به عصب فک پایین بسیار بالا است. هرچند علائم عفونت وجود ندارد، ولی ارزیابی تخصصی و تصویربرداری دقیق برای بررسی موقعیت ایمپلنت، عصب و وضعیت پیوند ضروری است.
درمان این نوع دردها معمولاً با مسکن‌های عادی بهبود نمی‌یابد و نیاز به داروهای تخصصی و بررسی عصبی دارد. تأخیر در پیگیری ممکن است شانس بازگشت حس طبیعی را کاهش دهد، بنابراین بهتر است هرچه سریع‌تر با یک متخصص فک و صورت مشورت دقیق انجام دهید.
