آنچه از سوال شما متوجه شدم این است که موضوع درباره بازگشت ریزش مو بعد از درمانهای اولیه به دلیل مشکلات هورمونی، و تأثیر استرس بالا (بهویژه بهدلیل کنکور) بر ادامهی این ریزش مو است.
بررسی دلایل احتمالی بازگشت ریزش مو
بر اساس شرححال شما، عوامل مختلفی ممکن است باعث برگشت ریزش مو شده باشند:
-
استرس شدید و طولانیمدت (مثل استرس کنکور) که میتواند به شکل قابل توجهی فاز رشد موها را مختل کند (به این نوع ریزش "تلوژن افلوویوم" گفته میشود).
-
مشکلات هورمونی زمینهای درماننشده یا برگشت یافته؛ مثلاً تخمدان پلیکیستیک، اختلالات تیروئیدی، یا افزایش آندروژنها که معمولاً نیاز به بررسیهای آزمایشگاهی دارد.
-
قطع یا تغییر داروها؛ شاید مدت زمانی مصرف اسپیرونولاکتون یا داروهای دیگر کم بوده یا زودتر از موعد قطع شده باشد.
-
اثر زمانبر داروهای جدید؛ مثلاً ماینوکسیدیل معمولاً حداقل ۳ تا ۶ ماه زمان میخواهد تا تأثیر خودش را نشان دهد.
بررسی تأثیر داروهایی که مصرف میکنید
ماینوکسیدیل
-
دارویی استاندارد برای تحریک رشد مو و جلوگیری از پیشرفت ریزش مو است.
-
مصرف مداوم و صحیح آن بسیار مهم است (روزی دو بار برای زنان؛ تماس با پوست کف سر و نه ساقه مو).
-
در هفتههای اول ممکن است حتی ریزش مو بیشتر شود که نشانهی آغاز چرخه جدید رشد مو است و جای نگرانی ندارد.
شامپو کتوکونازول
-
برای کنترل قارچها، التهاب و گاهی مهار آندروژنهای موضعی استفاده میشود.
-
هفتهای ۲ تا ۳ بار کافی است.
فولیکوژن و مکملها
-
تأثیر آنها بستگی به نوع کمبود بدن دارد. مصرف این مکملها زمانی مؤثر است که شما دچار فقر آهن، زینک، بیوتین یا دیگر ویتامینها باشید.
-
بهتر است آزمایش خون شامل فریتین، آهن، ویتامین D، زینک و B12 بدهید تا مطمئن شوید کمبودی وجود ندارد.
اسپیرونولاکتون
-
داروی ضد آندروژن است و نقش مؤثری در ریزش موی وابسته به هورمون دارد.
-
اگر دکتر جدید آن را حذف کرده، ممکن است علت بازگشت ریزش همین باشد. در بعضی افراد، قطع ناگهانی اسپیرونولاکتون میتواند باعث ریباند ریزش مو شود.
استرس و نقش آن در ریزش مو
استرس بالا مثل اضطراب کنکور میتواند وارد چرخه فیزیولوژیک بدن شده و باعث:
-
کاهش خونرسانی به فولیکولهای مو
-
افزایش کورتیزول (هورمون استرس) که بر تعادل هورمونی تأثیر میگذارد
-
تشدید ریزشهای ناگهانی (تلوژن افلوویوم)
اقدامات پیشنهادی برای کنترل ریزش مو
آزمایشهای هورمونی و تغذیهای را انجام دهید:
-
TSH, T3, T4
-
آندروژنها مثل تستوسترون و DHEA-S
-
فریتین، آهن، زینک، ویتامین D، B12
اگر اسپیرونولاکتون قبلاً برایتان مؤثر بوده، با نظر پزشک متخصص زنان یا پوست بررسی کنید که آیا میتوان دوباره آن را شروع کرد یا نه.
درمان فعلی را به مدت حداقل ۳ تا ۶ ماه مداوم ادامه دهید تا بتوانید قضاوت دقیقی درباره اثربخشی آن داشته باشید.
بهداشت پوست سر را رعایت کنید:
-
از شامپوهایی با pH مناسب پوست سر استفاده کنید.
-
از روغنهای ضدقارچ فقط در صورت نیاز و با مقدار کم استفاده شود.
درمانهای حمایتی کاهش استرس را در اولویت قرار دهید:
-
تکنیکهای تنفس عمیق، مراقبه (مدیتیشن)، یوگا، ورزش سبک روزانه
-
اگر استرس خیلی بالاست، مشورت با روانشناس مخصوصاً در دوران کنکور بسیار مفید است
از انجام همزمان درمانهای آرایشی تهاجمی مانند دکلره، اتوی مداوم، کشیدن مو یا بافتهای سفت بپرهیزید.
جمعبندی
برگشت ریزش مو بعد از درمان، بهویژه در زمینه استرس و مشکلات هورمونی، قابل درک و رایج است. درمان فعلی شما مسیر نسبتاً درستی دارد ولی نیاز به پیگیری منظم، صبر، و گاهی اصلاح جزئی در داروها دارد. پیشنهاد میکنم با پزشک در مورد بازگشت اسپیرونولاکتون صحبت کنید و آزمایشهای مکمل را انجام دهید. در عین حال، به کنترل استرس توجه ویژهای داشته باشید چون این عامل، در شما نقش پررنگی دارد.