آنچه از سؤال شما متوجه میشوم این است که موضوع درباره ظاهر شدن خطوط برجستهی افقی روی ناخنهای دست پس از یک دوره استرس شدید است، که احتمالاً همان چیزی است که به آن خطوط بیو (Beau’s lines) گفته میشود.
خطوط بیو چیست
خطوط بیو، شیارها یا فرورفتگیهای افقی هستند که بهصورت عرضی روی سطح ناخن ظاهر میشوند. این خطوط زمانی ایجاد میشوند که رشد طبیعی ناخن بهطور موقت متوقف یا کند شود. از آنجا که ناخنها از ماتریکس (بافت زاینده زیر پوست) رشد میکنند، هر اختلالی در سلامت کلی بدن یا فشاری شدید به سیستم بدن میتواند این خطوط را به وجود آورد.
دلایل رایج ایجاد خطوط بیو
در مورد شما که به یک دورهی استرس شدید اشاره کردهاید، این میتواند علت اصلی باشد. اما خوب است بدانید سایر علل رایج این خطوط شامل موارد زیر است:
-
استرسهای جسمی یا روانی شدید (مثل بیماری شدید، جراحی، افسردگی، اضطراب مزمن)
-
تبهای بالا (مانند آنفولانزا، کرونا یا تب دانگ)
-
سوءتغذیه (کمبود پروتئین، زینک، ویتامینهای گروه B، بیوتین)
-
بیماریهای سیستماتیک مثل دیابت کنترلنشده یا بیماریهای خودایمنی
-
آسیب مستقیم به ناخن یا ضربه به ماتریکس ناخن
-
برخی داروهای شیمیدرمانی یا داروهای شدید دیگر
آیا این خطوط خود به خود خوب میشوند؟
بله، در اغلب موارد خطوط بیو بهصورت خودبهخود از بین میروند، چون با رشد ناخن به سمت بالا حرکت کرده و در نهایت بریده میشوند. این پروسه ممکن است بین ۳ تا ۶ ماه طول بکشد، بسته به سرعت رشد ناخنهای شما (که معمولاً در دستها سریعتر از پاهاست).
اما نکات مهمی وجود دارد:
-
اگر خطوط روی چند ناخن همزمان باشند، بیشتر نشانهی یک مشکل سیستماتیک در بدن است (مثل استرس یا بیماری).
-
اگر چند بار تکرار شوند یا بهطور مداوم ظاهر شوند، باید دنبال علت زمینهای گشت.
-
اگر فقط روی یک ناخن خاص دیده میشود، احتمال ضربه یا آسیب موضعی بیشتر است.
چه کارهایی میتوان برای بهبود سریعتر انجام داد؟
برای تسریع در بازگشت سلامت ناخن و پیشگیری از خطوط بعدی، اقدامات زیر توصیه میشود:
-
کاهش استرس و مراقبت از سلامت روان (مدیتیشن، پیادهروی، خواب کافی، حمایت روانی)
-
تقویت تغذیه، بهخصوص:
-
پروتئین کافی (تخممرغ، مرغ، لبنیات)
-
ویتامینهای گروه B بهویژه بیوتین (در آجیل، تخممرغ، حبوبات)
-
زینک (در گوشت قرمز، مغزها، غلات سبوسدار)
-
آهن و ویتامین C
-
-
استفاده از مکملهای مخصوص ناخن در صورت تشخیص پزشک (حاوی بیوتین، زینک، آهن)
-
مرطوب نگه داشتن ناخنها و کوتیکولها با روغنهای تقویتی مانند روغن آرگان، بادام شیرین یا کرمهای ناخن
-
پرهیز از تماس زیاد با آب و مواد شوینده (استفاده از دستکش)
-
چکاپ برای بیماریهای زمینهای در صورت تکرار علائم
نتیجهگیری
خطوط افقی برجسته روی ناخنها که بعد از یک استرس شدید ایجاد شدهاند، به احتمال زیاد خطوط بیو هستند و معمولاً بهمرور زمان با رشد ناخن از بین میروند. اگرچه در اکثر موارد نیازی به درمان خاصی نیست، اما تغذیه مناسب، مدیریت استرس و مراقبت از ناخنها میتواند به تسریع بهبود کمک کند. اگر این خطوط تکرار شدند یا با علائم دیگری همراه شدند، مراجعه به پزشک متخصص داخلی یا پوست توصیه میشود.