آنچه از سؤال شما متوجه می‌شوم این است که موضوع درباره ضعف عملکرد عضلات و عصب‌های سمت راست صورت پس از عمل جراحی ترمیمی در زمینه همی‌فیشیال مادرزادی است، که منجر به بالا نرفتن ابرو، کامل بسته نشدن پلک و تاری دید شده و اکنون با نتایج نگران‌کننده‌ای از تست EMG روبه‌رو هستید.
درک وضعیت فعلی شما
شما سابقه‌ی همی‌فیشیال (Hemifacial Microsomia) دارید که به‌طور مادرزادی باعث رشد کمتر بافت‌ها در یک سمت صورت شده. درمان‌های مختلفی از جمله تزریق چربی، پروتز، و اخیراً جراحی ترکیبی انجام داده‌اید که اقدامات پیچیده و سنگینی هستند. با توجه به اینکه سمت راست صورت شما از ابتدا دچار ضعف ساختاری و عملکردی بوده، تغییرات عصبی و عضلانی پس از جراحی در این سمت، طبیعی‌تر از آن چیزی است که در ظاهر ممکن است نگران‌کننده به نظر برسد.
چرا پلک بسته نمی‌شود و ابرو بالا نمی‌رود؟
-
در چنین مواردی، ضعف یا آسیب موقت عصب فاسیال (عصب هفتم مغزی)، که مسئول حرکات عضلات صورت است، شایع‌ترین علت است.
-
پس از جراحی‌های سنگین به ویژه در نواحی پیشانی، ابرو و پلک، ممکن است این عصب دچار فشار، کشش یا التهاب شود که عملکرد آن را موقتاً مختل می‌کند.
-
همچنین به‌دلیل ماهیت مادرزادی همی‌فیشیال، قدرت ذاتی عضلات و تراکم پایانه‌های عصبی در سمت راست کمتر از سمت چپ است. این موضوع می‌تواند باعث واکنش ضعیف‌تر و بهبودی کندتر شود.
درباره تست EMG و نگرانی شما از نتیجه آن
EMG (الکترومیوگرافی) تست حساسی است، ولی تفسیر آن در صورت‌هایی که از ابتدا ضعف یا تغییرات مادرزادی وجود داشته باشد، پیچیده‌تر می‌شود.
-
اگر پزشک گفته‌اند که "عصبی پیدا نمی‌شود"، ممکن است به یکی از دلایل زیر باشد:
-
شدت ضعف عضلات در سمت راست مانع از ایجاد سیگنال واضح شده است.
-
محل قرارگیری سوزن محدود بوده و فقط یک ناحیه بررسی شده (مثلاً فقط عضله پیشانی).
-
یا واقعاً عصب آسیب دیده ولی به معنی نابودی کامل نیست؛ بلکه ممکن است در مرحله بهبودی باشد و فعلاً پاسخ ندهد.
-
اما اینکه شما با تلاش ارادی و ماساژ ملایم پلک را کمی می‌بندید، نشانه بسیار مثبتی است. یعنی:
-
عصب به‌طور کامل قطع نشده.
-
اتصال عصبی هنوز برقرار است، هرچند ضعیف.
-
عضله دچار آتروفی کامل نشده و هنوز قابل تحریک است.
آیا این علائم طبیعی‌اند و امیدی به بهبود هست؟
با توجه به نوع عمل‌های انجام‌شده، بله، این علائم تا حدی طبیعی و قابل انتظار هستند. موارد زیر بسیار مهم‌اند:
-
دوره نقاهت عصب فاسیال ممکن است ۳ تا ۶ ماه و گاهی بیشتر طول بکشد.
-
بهبود تدریجی در عملکرد (مثلاً حرکت جزئی یا بستن بهتر پلک) نشانه بسیار خوبی است.
-
بوتاکس سمت سالم نیز ممکن است موقتاً ظاهر سمت راست را ضعیف‌تر نشان دهد، زیرا تقارن ظاهری با کاهش حرکات سمت چپ ایجاد شده.
-
تاری دید هم معمولاً ناشی از خشکی سطح چشم است که به‌خاطر کامل بسته نشدن پلک ایجاد می‌شود و با مراقبت‌های مناسب قابل کنترل است.
توصیه‌های کاربردی و مراقبتی
در این مرحله، چند اقدام ساده و مؤثر می‌تواند به روند بهبودی شما کمک کند:
-
استفاده از قطره اشک مصنوعی بدون نگهدارنده و پماد محافظتی در شب برای جلوگیری از خشکی و آسیب قرنیه.
-
ماساژ ملایم ناحیه پلک و پیشانی روزانه چند بار برای تحریک عضلات و بهبود جریان خون.
-
فیزیوتراپی تخصصی صورت (با تأیید پزشک) می‌تواند تحریک عصب را افزایش دهد.
-
صبر و پیگیری منظم با پزشک متخصص مغز و اعصاب و جراح پلاستیک ضروری است.
-
در صورت عدم بهبودی طی ۶ ماه، ارزیابی مجدد برای بررسی عصب و احتمال درمان‌های بیشتر مانند پیوند عصبی یا تحریک الکتریکی توصیه می‌شود.
جمع‌بندی نهایی
با توجه به اینکه شما هنوز توانایی اندکی در حرکت پلک دارید، و آسیب سمت راست صورتتان زمینه‌ای مادرزادی دارد، یافته‌های تست EMG لزوماً به معنای آسیب برگشت‌ناپذیر نیست. ضعف عملکردی عصب می‌تواند موقتی باشد و نیاز به زمان، مراقبت و پیگیری دارد. اکنون مهم‌ترین کار، مراقبت دقیق از چشم، حفظ امید و پیگیری درمان توانبخشی است. روند بهبودی در موارد مشابه شما ممکن است کند باشد، اما غیرممکن نیست.
