آنچه از سوال شما متوجه میشوم، دربارهی ایجاد گوشت اضافه (یا همان اسکار هایپرتروفیک یا کلوئید) در محل بخیههای جراحی بینی است.
اگر همزمان با این سوال تصویری هم ارسال شده بود، بررسی آن میتوانست به تشخیص دقیقتر کمک کند؛ اما بر اساس توصیفی که دادید، در ادامه سعی میکنم کاملترین اطلاعات را درباره این وضعیت و راهکارهای آن ارائه دهم.
تفاوت بین گوشت اضافه، ورم و اسکار معمولی
در دورهی ترمیم بعد از عمل بینی، بهویژه در بخیههای خارجی (مثلاً در برش بین سوراخهای بینی یا کنار پرهها)، سه حالت میتواند دیده شود:
-
اسکار نرمال: کمی برجسته و صورتی رنگ است و با گذشت زمان، صاف و بیرنگ میشود.
-
اسکار هیپرتروفیک (گوشت اضافه سطحی): بافتی برجستهتر، سفت و صورتی یا قرمز است که در همان ناحیه بخیه میماند.
-
کلوئید (گوشت اضافه واقعی): رشد غیرطبیعی بافت که از ناحیه بخیه فراتر میرود، سفتتر است و اغلب نیاز به درمان تخصصی دارد.
دلایل احتمالی ایجاد گوشت اضافه بعد از بخیه بینی
-
ژنتیک: بعضی افراد، بهویژه پوستهای تیره یا نژادهای خاص، مستعد گوشت اضافه هستند.
-
مراقبت نادرست از زخم: عدم استفاده منظم از پمادهای ترمیمی، دستکاری زخم یا قرارگیری زیاد در معرض آفتاب.
-
فشار یا کشش روی بخیه: مثلاً در صورت خوابیدن به پهلو یا ماساژ نادرست بینی.
-
عفونت یا التهاب محل بخیه: میتواند فرآیند ترمیم را دچار اختلال کند.
گوشت اضافه تا چه مدت باقی میماند؟
-
معمولاً اسکار هیپرتروفیک در طی ۳ تا ۶ ماه بهتدریج کاهش پیدا میکند و با مراقبت مناسب حتی ممکن است کامل محو شود.
-
اما در برخی افراد، بهخصوص اگر درمان نشود، ممکن است تا یک سال باقی بماند یا حتی سفتتر شود.
-
در موارد نادر، ممکن است گوشت اضافه بدون درمان از بین نرود و همیشگی شود یا نیاز به مداخله درمانی داشته باشد.
راهکارهای مراقبتی و درمانی
در مرحله فعلی (یعنی حدود یک ماه بعد از عمل)، میتوان این اقدامات را در نظر گرفت:
مراقبتهای خانگی اولیه
-
استفاده از پماد زینک اکساید یا سیلیکون ژل (مثل Dermatix یا Kelo-cote) روزی دو بار.
-
ماساژ ملایم محل بخیه با پماد ترمیمی، پس از تأیید جراح.
-
محافظت در برابر آفتاب با کرم ضد آفتاب مناسب برای زخم (SPF 50 یا بیشتر).
-
عدم دستکاری یا فشار به محل بخیهها.
درمانهای تخصصی در صورت ماندگاری
در صورتی که پس از ۳ تا ۴ ماه تغییری مشاهده نشود یا برجستگی افزایش یابد، پزشک ممکن است یکی از روشهای زیر را توصیه کند:
-
تزریق کورتون (مثل تریامسینولون) در ناحیه گوشت اضافه برای کاهش التهاب و حجم اسکار.
-
لیزر فراکشنال یا PDL برای کاهش قرمزی و هموارسازی سطح پوست.
-
ورقهای سیلیکونی جهت استفاده شبانه برای فشردهسازی گوشت اضافه.
-
در موارد بسیار مقاوم: برداشتن جراحی یا کرایوتراپی (منجمد کردن بافت).
نکته مهم
گاهی آنچه بیماران تصور میکنند "گوشت اضافه" است، در واقع ورم موضعی یا فیبروز معمول پس از جراحی است و با گذشت زمان کاهش مییابد. بنابراین ارزیابی توسط جراح بینیتان یا متخصص پوست، برای تشخیص دقیق ضروری است.
جمعبندی نهایی
-
اگر گوشت اضافه بهصورت برجستگی قرمز یا سفت در محل بخیه ظاهر شده، در اغلب موارد با مراقبت صحیح و بدون درمان جدی در طی چند ماه بهبود مییابد.
-
در صورت باقی ماندن بیش از ۳ ماه، یا افزایش اندازه، مراجعه به پزشک برای بررسی درمانهای تخصصی ضروری است.
-
نگران دائمی بودن آن نباشید؛ زیرا اکثر این موارد قابل درمان هستند و به شرط پیگیری، بهبود پیدا میکنند.