آنچه من از سؤال شما متوجه شدم این است که درباره‌ی خونریزی پس از جراحی لثه و نحوه‌ی کنترل آن پرسیده‌اید. همچنین نگران این هستید که نبود پانسمان ممکن است باعث عفونت شود. در ادامه به بررسی طبیعی بودن خونریزی، روش‌های کنترل آن و دلایل عدم نیاز به پانسمان می‌پردازم.
خونریزی بعد از جراحی لثه: آیا طبیعی است؟
بله، خونریزی پس از جراحی لثه تا حدی طبیعی است، به‌خصوص در ساعات اولیه پس از عمل. بسته به نوع جراحی و وضعیت سلامت عمومی شما، مقدار کمی خون یا ترشح صورتی‌رنگ تا ۲۴ ساعت اول قابل انتظار است. اما خونریزی شدید یا طولانی‌مدت غیرعادی است و نیاز به بررسی دارد.
چگونه خونریزی را متوقف کنیم؟
برای کاهش و کنترل خونریزی، می‌توانید از این روش‌ها استفاده کنید:
- گاز استریل را با فشار ملایم روی محل جراحی قرار دهید: اگر پزشک گاز استریل به شما داده است، آن را روی محل جراحی بگذارید و به مدت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه فشار ملایمی اعمال کنید.
- از خوردن و نوشیدن داغ پرهیز کنید: نوشیدنی‌های داغ و غذاهای گرم می‌توانند موجب افزایش خونریزی شوند. بهتر است از غذاهای سرد و نرم استفاده کنید.
- سر را بالا نگه دارید: هنگام خواب، سر خود را با استفاده از دو بالش بالاتر از سطح بدن قرار دهید تا فشار خون در ناحیه لثه کاهش یابد.
- آب سرد یا کمپرس یخ روی صورت بگذارید: گذاشتن یک کمپرس یخ در بیرون دهان (روی گونه در محل جراحی) به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه هر یک ساعت یک‌بار، می‌تواند به کاهش التهاب و خونریزی کمک کند.
- از مکیدن، تف کردن و استفاده از نی خودداری کنید: این کارها می‌توانند لخته‌ی خون را از محل جراحی خارج کرده و خونریزی را تشدید کنند.
- سیگار و الکل مصرف نکنید: سیگار کشیدن و نوشیدن الکل می‌توانند روند بهبودی را کند کرده و خونریزی را بدتر کنند.
چرا پزشک پانسمان نگذاشته است؟
برخلاف برخی از جراحی‌های دیگر، در بسیاری از جراحی‌های لثه نیازی به پانسمان نیست. دلایل این تصمیم عبارت‌اند از:
- بهبود طبیعی زخم در محیط دهان: لثه‌ها معمولاً به‌سرعت ترمیم می‌شوند و بدن لخته‌ی خون را برای جلوگیری از خونریزی تشکیل می‌دهد.
- جلوگیری از تحریک و التهاب بیشتر: برخی از پانسمان‌ها می‌توانند باعث تحریک لثه شده و روند بهبود را کند کنند.
- کاهش خطر عفونت: در بیشتر موارد، استفاده از پانسمان ضروری نیست و خود بدن با مکانیسم‌های دفاعی از عفونت جلوگیری می‌کند. البته رعایت بهداشت دهان و مصرف داروهای تجویزشده مهم است.
چطور از عفونت جلوگیری کنیم؟
با رعایت چند نکته‌ی ساده می‌توانید احتمال عفونت را کاهش دهید:
- آنتی‌بیوتیک‌های تجویزشده را مصرف کنید: اگر پزشک آنتی‌بیوتیک برایتان تجویز کرده، حتماً دوره‌ی درمان را کامل کنید.
- مسواک زدن را با احتیاط انجام دهید: در اطراف محل جراحی با ملایمت مسواک بزنید و از مسواک زدن مستقیم روی زخم خودداری کنید.
- از دهان‌شویه‌های تجویزشده استفاده کنید: برخی پزشکان دهان‌شویه‌ی مخصوصی مانند کلرهگزیدین تجویز می‌کنند. در صورت توصیه‌ی پزشک، از آن طبق دستور استفاده کنید.
- از غذاهای نرم استفاده کنید: غذاهایی مانند ماست، سوپ سرد، پوره‌ی سیب‌زمینی و تخم‌مرغ آب‌پز را جایگزین غذاهای سفت و ترد کنید تا فشار زیادی به لثه‌ها وارد نشود.
- در صورت مشاهده‌ی علائم عفونت به پزشک مراجعه کنید: اگر درد شدید، تورم بیش‌ازحد، ترشحات چرکی، بوی بد دهان یا تب دارید، حتماً با پزشک تماس بگیرید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورتی که موارد زیر را تجربه کردید، لازم است با دندانپزشک خود تماس بگیرید:
- خونریزی شدید که بیش از ۲۴ ساعت ادامه دارد.
- خونریزی‌ای که با فشار دادن گاز استریل متوقف نمی‌شود.
- تورم شدید، بوی بد مداوم از محل زخم یا خروج ترشحات غیرطبیعی.
- احساس درد شدید که با مسکن‌های تجویزشده کنترل نمی‌شود.
نتیجه‌گیری
مقداری خونریزی پس از جراحی لثه طبیعی است و معمولاً در طی ۲۴ ساعت کاهش می‌یابد. برای کنترل خونریزی، می‌توانید از گاز استریل، کمپرس یخ و اجتناب از فعالیت‌های محرک لخته‌ی خون استفاده کنید. پزشک ممکن است به‌دلیل بهبود سریع لثه، پانسمان تجویز نکند، اما برای جلوگیری از عفونت، رعایت بهداشت دهان و مصرف داروهای تجویزشده ضروری است. در صورت خونریزی شدید، درد غیرقابل‌کنترل یا علائم عفونت، مراجعه به دندانپزشک ضروری است.
