آنچه از سؤال شما متوجه شدم این است که موضوع درباره شکستن دندان فرزندتان پس از زمین خوردن است، و نگرانی شما بابت عواقب احتمالی این آسیب و لزوم درمان فوری آن است.
ارزیابی آسیب به دندان کودکان پس از ضربه
شکستن دندان در کودکان، مخصوصاً حین بازی یا زمین خوردن، نسبتاً شایع است. اما شدت آسیب و نوع دندانی که درگیر شده (شیری یا دائمی) نقش مهمی در تعیین نحوه برخورد با این وضعیت دارد.
مراحل بررسی و اقدام اولیه در خانه
تا قبل از مراجعه به دندان‌پزشک، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
-
محل آسیب را تمیز کنید: دهان کودک را با آب ولرم یا سرم شست‌وشو دهید تا خون یا آلودگی پاک شود.
-
قطعه شکسته را پیدا کنید (در صورت امکان): اگر تکه شکسته را دارید، آن را در شیر یا محلول نمکی نگه‌دارید. این موضوع به دندان‌پزشک کمک می‌کند در صورت امکان، تکه دندان را دوباره بچسباند.
-
بررسی نشانه‌های خطر:
-
درد شدید
-
خونریزی مداوم
-
تغییر رنگ دندان (مثل خاکستری یا تیره شدن)
-
لق شدن دندان یا جابه‌جایی آن
-
تورم لثه یا گونه
-
اگر هیچ‌کدام از این علائم وجود ندارد، معمولاً مشکل فوری تهدیدکننده‌ای وجود ندارد، اما همچنان باید پیگیری شود.
انواع شکستگی دندان در کودکان
-
شکستگی سطحی مینای دندان
معمولاً فقط یک تکه کوچک از سطح دندان (مینای دندان) می‌ریزد. این موارد اغلب نیاز به درمان فوری ندارند ولی بهتر است دندان با مواد ترمیمی پر شود تا از حساس شدن بیشتر یا پوسیدگی جلوگیری شود. -
شکستگی عمیق‌تر همراه با حساسیت یا درد خفیف
این حالت می‌تواند نشان‌دهنده درگیری عاج دندان باشد. در این موارد، حتی اگر درد کم باشد، درمان باید زودتر انجام شود تا از عفونت پالپ (مغز دندان) جلوگیری شود. -
شکستگی با درگیری عصب دندان (پالپ)
اگر مرکز دندان (پالپ) دیده می‌شود یا درد شدید است، احتمال آسیب به ریشه و عصب وجود دارد. درمان فوری ضروری است. -
شکستگی دندان شیری در مقابل دندان دائمی
اگر دندان شکسته‌شده شیری باشد، درمان به حفظ عملکرد و جلوگیری از آسیب به دندان دائمی زیرین معطوف می‌شود. اگر دندان دائمی باشد، حتی شکستگی جزئی هم نیازمند بررسی و ترمیم اصولی است.
آیا نیاز به مراجعه فوری هست؟
به‌طور کلی، در موارد زیر مراجعه سریع به دندان‌پزشک ضروری است:
-
اگر دندان دائمی آسیب دیده
-
اگر کودک درد دارد یا حساسیت در حال افزایش است
-
اگر تکه بزرگ از دندان شکسته
-
اگر دندان لق شده یا جابه‌جا شده
-
اگر دندان تغییر رنگ داده
در غیر این صورت، تا ۲۴ تا ۴۸ ساعت فرصت دارید کودک را برای ارزیابی دقیق به دندان‌پزشک اطفال یا متخصص دندان‌پزشکی ترمیمی ببرید.
درمان‌های رایج بسته به نوع آسیب
-
پولیش ساده و صاف کردن لبه‌ی تیز دندان
-
ترمیم با کامپوزیت (مواد همرنگ دندان) برای شکستگی‌های متوسط
-
پالپ‌تراپی یا عصب‌کشی کودکانه در صورت درگیری پالپ
-
کشیدن دندان شیری فقط در صورت آسیب جدی و اجتناب‌ناپذیر، و با در نظر گرفتن جایگزینی دندان
نکات مهم مراقبتی پس از آسیب
-
غذاهای سفت، چسبنده یا خیلی سرد و گرم به کودک ندهید
-
مسواک زدن ملایم باشد و محل آسیب دیده تحریک نشود
-
در صورت حساسیت یا درد، از مسکن تجویزشده توسط پزشک استفاده شود
نتیجه‌گیری
با توجه به اینکه فرزندتان درد زیادی ندارد و فقط دندان کمی حساس شده، به‌نظر می‌رسد آسیب خفیف تا متوسط باشد. اما چون کودک است و احتمال آسیب پنهان به ریشه یا عصب دندان وجود دارد، توصیه می‌کنم حتماً ظرف یکی دو روز آینده به دندان‌پزشک کودکان مراجعه کنید تا با یک معاینه و احتمالاً عکس رادیولوژی، وضعیت دقیق مشخص شود. رسیدگی به‌موقع باعث پیشگیری از عفونت، درد آینده یا تغییر رنگ دندان می‌شود.
