آنچه از سؤال شما متوجه شدم این است که موضوع درباره وجود توده‌های دوره‌ای و گلوله‌مانند زیر پوست سر است که گاهی دردناک می‌شوند و خودبه‌خود کوچک یا ناپدید می‌شوند.
ماهیت این توده‌ها
توده‌های زیرپوستی روی سر که حالت گلوله‌ای دارند و گاهی کوچک و گاهی بزرگ می‌شوند، می‌توانند علل مختلفی داشته باشند، اما شایع‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:
-
کیست سباسه (کیست چربی): شایع‌ترین حالت در پوست سر، ناشی از انسداد غدد چربی یا فولیکول مو است. معمولاً گرد، نرم و متحرک زیر پوست بوده و گاهی عفونی می‌شود.
-
کیست اپیدرموئید: مشابه کیست چربی، اما منشأ آن از سلول‌های سطح پوست است.
-
فولیکولیت و آبسه کوچک: التهاب یا عفونت فولیکول مو که می‌تواند به شکل توده دردناک بروز کند و بعد با کاهش التهاب کوچک شود.
-
لیپوم: توده خوش‌خیم از بافت چربی که کمتر دچار تغییر اندازه ناگهانی می‌شود.
دلایل تغییر اندازه یا دردناک شدن
-
تجمع یا تخلیه موقتی چربی یا مایع داخل کیست
-
التهاب یا عفونت گذرا
-
فشار یا ضربه به محل
-
تحریک توسط شانه، برس یا تراشیدن مو
چه زمانی نیاز به برداشتن دارد
برداشتن کیست یا توده به عوامل زیر بستگی دارد:
-
عفونت مکرر یا دردناک بودن
-
بزرگ شدن تدریجی یا تغییر شکل غیرعادی
-
بازگشت مکرر بعد از تخلیه خودبه‌خود
-
ایجاد مشکل ظاهری یا گیر کردن در شانه‌کردن/اصلاح
-
ابهام در تشخیص (برای اطمینان از خوش‌خیم بودن)
در صورت برداشت، معمولاً با یک عمل سرپایی کوچک و بی‌حسی موضعی، کل کیست و کیسه آن خارج می‌شود تا احتمال برگشت کاهش یابد.
اقدامات کاربردی که می‌توانید انجام دهید
-
لمس و فشار دادن توده را به حداقل برسانید.
-
در صورت قرمزی، گرمی یا افزایش درد، سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید (احتمال عفونت).
-
اگر توده مکرراً عود می‌کند، برای معاینه و تشخیص قطعی به متخصص پوست یا جراح عمومی مراجعه کنید.
-
قبل از هر اقدام جراحی، پزشک با معاینه یا در صورت نیاز سونوگرافی، نوع دقیق ضایعه را مشخص می‌کند.
جمع‌بندی
توده‌ای که توصیف کردید احتمال زیاد یک کیست چربی یا کیست اپیدرموئید است که گاهی دچار التهاب موقتی می‌شود و اندازه‌اش تغییر می‌کند. اگر این وضعیت تکرار شود یا باعث درد و ناراحتی گردد، خارج کردن کامل آن بهترین راه پیشگیری از برگشت خواهد بود.
