درمان ریش شدن پوست اطراف ناخن

علل رایج ریش‌ریش شدن پوست کنار ناخن

این مشکل چندین علت رایج دارد که با شناخت آن‌ها می‌توان بهتر از بروز دوباره جلوگیری کرد:

۱. خشکی بیش از حد پوست

کمبود رطوبت مهم‌ترین دلیل ریش شدن گوشه ناخن است. هوای سرد، شستشوی زیاد دست‌ها، یا عدم استفاده از مرطوب‌کننده باعث خشکی و ترک‌خوردگی می‌شود.

۲. عادات نادرست

عادت‌هایی مانند جویدن پوست اطراف ناخن، کندن ریش‌ریش‌ها با دست یا کشیدن پوست، می‌تواند باعث تشدید آسیب و حتی عفونت شود.

۳. قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی

مواد شوینده، سفیدکننده‌ها، محلول‌های ضدعفونی‌کننده و حتی برخی لاک‌ها یا چسب‌های کاشت ناخن، پوست را خشک و ضعیف می‌کنند.

۴. کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی

کمبود ویتامین‌هایی مانند بیوتین، ویتامین C، ویتامین A و اسیدهای چرب ضروری بر کیفیت پوست و ناخن اثر منفی دارد.

۵. کوتیکول‌برداری اشتباه

کوتاه کردن بیش از حد کوتیکول‌ها یا مانیکور غیر استاندارد می‌تواند پوست اطراف ناخن را آسیب‌پذیر کند.

۶. عفونت‌ها و مشکلات پوستی

افراد مبتلا به اگزما، درماتیت یا عفونت‌های قارچی بیشتر مستعد ریش شدن پوست کنار ناخن هستند.

روش‌های خانگی و فوری برای درمان ریش شدن گوشه ناخن

کمپرس آب گرم

خیساندن انگشتان در آب گرم به مدت ۱۰ دقیقه موجب نرم شدن پوست و کاهش التهاب می‌شود. این کار را می‌توان روزی ۲ بار انجام داد.

استفاده از روغن‌های طبیعی

روغن‌هایی مثل روغن نارگیل، بادام شیرین، آرگان یا زیتون به دلیل خاصیت مرطوب‌کنندگی بالا، پوست خشک را سریع ترمیم می‌کنند. کافی‌ست چند قطره روی ناحیه ماساژ دهید.

وازلین و بالم‌های ترمیم‌کننده

محصولاتی مانند وازلین، کرم‌های حاوی لانولین یا پنتنول سد محافظتی ایجاد می‌کنند و از تبخیر رطوبت جلوگیری می‌کنند. بهترین زمان استفاده شب‌ها پیش از خواب است.

کوتاه کردن صحیح ریش‌ریش‌ها

هرگز پوست جدا شده را نکنید. از قیچی مخصوص کاتیکول یا نیپر استریل استفاده کنید و فقط بخش شل شده را به آرامی ببرید.

استفاده از کرم‌های دست غنی

کرم‌های حاوی شی‌باتر، گلیسیرین، هیالورونیک اسید یا اوره، کمک‌ زیادی به ترمیم ترک‌های اطراف ناخن می‌کنند.

استفاده از آلوئه‌ورا یا عسل

هر دو دارای خواص ضدالتهابی هستند و می‌توانند به کاهش درد و ترمیم پوست کمک کنند.

سوالات مردم و جواب‌های دکترها درباره ریش شدن و پوسته پوسته شدن ناخن

درمان‌های پزشکی و تخصصی برای ریش شدن پوست کنار ناخن

هنگامی که ریش شدن پوست اطراف ناخن شدید، دردناک، مداوم یا همراه با نشانه‌های عفونت باشد، درمان‌های خانگی کافی نیستند و باید از روش‌های تخصصی‌تر استفاده کرد. مراجعه به متخصص پوست یا ناخن‌کار حرفه‌ای می‌تواند روند ترمیم را کوتاه‌تر و از بروز آسیب‌های بعدی جلوگیری کند. در ادامه مهم‌ترین درمان‌های پزشکی بررسی شده‌اند:

کرم‌ها و پمادهای ترمیم‌کننده تخصصی

پزشکان معمولاً برای افرادی که ترک‌های عمیق، پوسته‌پوسته شدن مکرر یا خشکی شدید دارند، کرم‌های ترمیم‌کننده پیشرفته تجویز می‌کنند. این محصولات معمولاً ترکیبی از مواد زیر را دارا هستند:

• پانتنول (B5): کاهش‌دهنده التهاب و تسریع‌کننده ترمیم بافت.

• سرامیدها: بازسازی لایه محافظ پوست و جلوگیری از تبخیر رطوبت.

• نیاسینامید: کاهش قرمزی، التهاب و تقویت سد پوستی.

• آلانتوئین: نرم‌کننده و ضدتحریک.

• اوره ۵–۱۰٪: افزایش رطوبت و لایه‌برداری بسیار ملایم.

این محصولات به‌ویژه برای افرادی که پوست خشک مزمن یا سابقه اگزما دارند ضروری است.

پمادهای استروئیدی ضعیف (Mild Topical Steroids)

در مواردی که التهاب، قرمزی یا سوزش شدید وجود داشته باشد - به‌ویژه در افراد مستعد اگزما یا درماتیت تماسی - پزشک ممکن است پمادهای استروئیدی ضعیف مانند هیدروکورتیزون 1% تجویز کند.
این داروها کمک می‌کنند:

• التهاب سریع کاهش یابد

• خارش و سوزش متوقف شود

• پوست فرصت ترمیم پیدا کند

مصرف طولانی‌مدت یا بی‌رویه استروئیدها می‌تواند پوست را نازک کند، بنابراین باید زمان‌بندی و مدت مصرف طبق نظر پزشک باشد.

آنتی‌بیوتیک‌های موضعی یا خوراکی برای عفونت‌ها

اگر ترک کنار ناخن به دلیل کندن پوست یا تماس با آلودگی عفونی شده باشد، نشانه‌هایی مانند قرمزی شدید، درد ضربانی، تورم، ترشح چرک و گرم شدن محل دیده می‌شود.
در این شرایط پزشک ممکن است یکی از درمان‌های زیر را توصیه کند:

• آنتی‌بیوتیک موضعی مانند موپیروسین یا فوزیدین

• آنتی‌بیوتیک خوراکی برای عفونت‌های گسترده یا عمیق

• تخلیه چرک در صورت تشکیل آبسه (Paronychia abscess)

درمان زودهنگام عفونت از آسیب‌های جدی‌تر به کوتیکول و بستر ناخن جلوگیری می‌کند.

درمان قارچ ناخن و پوست اطراف آن

گاهی ترک‌ها و ریش شدن‌ها ناشی از قارچ‌های پوستی یا قارچ ناخن هستند، مخصوصا اگر علائم زیر دیده شود:

• تغییر رنگ ناخن

• ضخیم شدن یا نازک شدن غیرطبیعی ناخن

• پوسته‌پوسته شدن مزمن و مقاوم اطراف ناخن

پزشک برای درمان ممکن است موارد زیر را تجویز کند:

• داروهای ضدقارچ موضعی (کلوتریمازول، سیکلوپیروکس)

• داروهای خوراکی (ترابی‌نافین، فلوکونازول) در صورت شدت بالا

این درمان‌ها معمولاً چند هفته تا چند ماه ادامه دارند.

اصلاح مانیکور و مراقبت تخصصی از کوتیکول‌ها

برخی موارد ریش شدن پوست به دلیل مانیکورهای اشتباه یا کوتاه کردن بیش از حد کوتیکول‌ها ایجاد می‌شود. متخصص ناخن یا درماتولوژیست می‌تواند:

• نحوه صحیح کوتاه کردن یا عقب‌زدن کوتیکول را آموزش دهد

• از ابزارهای استریل و تکنیک‌های ایمن استفاده کند

• پوسته‌های آسیب‌دیده را ترمیم کند

• مانیکور درمانی (Therapeutic Manicure) انجام دهد

این مرحله برای افرادی که دائماً دچار این مشکل می‌شوند بسیار مؤثر است.

استفاده از پانسمان‌های مرطوب یا پوشاننده

در ترک‌های عمیق، پزشک ممکن است پانسمان‌هایی مانند:

• Hydrocolloid patches

• پدهای محافظ کوتیکول

• پانسمان مرطوب‌کننده شبانه

را پیشنهاد دهد که به ترمیم سریع‌تر کمک می‌کنند و ناحیه آسیب‌دیده را از تماس و کشیدگی محافظت می‌کنند.

بررسی بیماری‌های زمینه‌ای

اگر ریش شدن پوست اطراف ناخن به‌صورت مزمن و مقاوم باشد، پزشک احتمال مشکلات زیر را بررسی می‌کند:

• اگزمای مزمن

• پسوریازیس ناخن

• اختلالات تیروئید

• کمبود ویتامین‌ها

• دیابت
  ارزیابی صحیح، جلوی بازگشت مکرر ترک‌ها را می‌گیرد.

بهترین روتین مراقبتی برای جلوگیری از ریش شدن پوست اطراف ناخن

مرطوب‌سازی منظم: استفاده روزانه از کرم دست و روغن کوتیکول پس از هر بار شستن دست ضروری است.

استفاده از دستکش: در هنگام کار با مواد شوینده و در محیط‌های سرد استفاده از دستکش یک الزام مهم برای پیشگیری است.

اصلاح عادات نادرست: خودداری از کندن پوست، جویدن ناخن‌ها و تماس زیاد با آب.

مانیکور استاندارد: کوتیکول‌ها را بیش از حد نبرید و از ابزارهای استریل استفاده کنید.

استفاده از صابون ملایم: مواد شوینده قوی چربی طبیعی پوست را از بین می‌برند و خشکی را تشدید می‌کنند.

نوشیدن آب کافی هیدراته بودن بدن اثر مستقیم بر سلامت پوست و کوتیکول‌ها دارد.

نقش تغذیه و ویتامین‌ها در سلامت پوست و ناخن

تغذیه سالم یکی از پایه‌های اصلی جلوگیری از ریش شدن کنار ناخن است. برخی از مهم‌ترین مواد مفید عبارتند از:

بیوتین (ویتامین B7): سبب استحکام ناخن‌ها و کاهش شکنندگی و ترک‌خوردگی می‌شود. می‌توان آن را در تخم‌مرغ، مغزیجات و غلات سبوس‌دار یافت.

ویتامین C : برای تولید کلاژن ضروری است و به ترمیم سریع بافت‌های آسیب‌دیده کمک می‌کند.

ویتامین E : دارای خواص آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی است و خشکی را کاهش می‌دهد.

اسیدهای چرب امگا-۳ : به حفظ رطوبت پوست کمک کرده و التهاب را کاهش می‌دهند. در ماهی‌های چرب، گردو و دانه چیا موجود است.

پروتئین کافی: ناخن‌ها از کراتین ساخته شده‌اند. کمبود پروتئین باعث شکنندگی و آسیب پوست اطراف ناخن می‌شود.